بندبازی روی سیم

صنعت سیم و کابل ایران سابقه 50 ساله دارد و 80 درصد نیاز این کشور به انواع سیم و کابل توسط شرکت‌های داخلی تامین می‌شود. با این وجود، در حالی شاهد رشد و شکوفایی تولید در صنعت سیم و کابل در طی سالیان اخیر بوده‌‎ایم که متناسب با آن، معضلات و چالش‌های فروش در این صنعت، در هر دو حوزه داخلی و بین‌‌المللی افزایش یافته و تولیدکنندگان را با خسارت‌های سنگینی مواجه کرده است.

به گزارش کنکاش فردا، کیفیت مرغوب و استانداردسازی انواع محصولات سیم و کابل، دو مولفه مهمی است که باید مورد توجه تولیدکنندگان این صنعت قرار گیرد و این یکی از معضلاتی است که امروزه صنعت سیم و کابل با آن مواجه شده زیرا تامین لازم و کافی مفتول مسی به عنوان ماده اولیه مورد نیاز تولید سیم و کابل در داخل کشور باعث شده است برخی از صنعتگران بدون در اختیار داشتن اطلاعات تخصصی و به امید تولید و سودآوری هرچه بیشتر، وارد این عرصه شوند و محصولات فاقد کیفیت و استاندارد را تولید و در بازار عرضه کنند که این امر با توجه به کاهش قدرت خرید مشتریان، موجب افت سهم تولیدکنندگان معتبر در بازار داخلی شده است. در حالی که مبنای حضور در صنعتی که به واسطه نقش الکتریسیته و مخابرات، حضور پررنگ و تاثیرگذاری در زندگی بشر دارد، در اختیار داشتن دانش فنی، تکنولوژی و ماشین‌آلات روز دنیا است.

نوسان نرخ ارز و افزایش قیمت مواد اولیه سبب شده است میزان تولید سیم و کابل‌های تقلبی و غیراستاندارد با درجه خلوص پایین مس و قیمت کمتر در بازار افزایش یابد. در حالی که همین محصولات پس از توزیع در بازار در برخی از واحدهای صنعتی مورد استفاده قرار می‌گیرد. از آنجایی که این محصولات از کیفیت و استاندارد لازم برخوردار نیست و در واحدهای مسکونی، تجاری و صنعتی کاربرد دارد، بنابراین ممکن است ایمنی این مجموعه‌ها به خطر بیفتد و آسیب‌های جدی به تاسیسات برقی و مکانیکی آن‌ها وارد شود. آتش‌سوزی ساختمان پلاسکو، کلینیک سینا اطهر، برج لامیرا و… تنها نمونه‌ای از این اتفاقات ناگوار است که در طی آن، بسیاری از هموطنان بی‌گناه جان خود را از دست دادند.

در این راستا دولت، سازمان مدیریت صنعتی و سازمان ملی استاندارد باید دستورالعمل‌های مشخصی را جهت استانداردسازی انواع سیم و کابل تبیین، صادر و بر نحوه اجرای آن نظارت کنند تا شاهد خسارات مالی و جانی کمتری در این زمینه باشیم اما متاسفانه اقدامات اساسی مورد نیاز در این خصوص انجام نمی‌شود و تنها بعضی از تولیدکنندگان مطرح سیم و کابل در کشور استانداردهای لازم را اجرا می‌کنند.

نکته قابل توجه اینکه سیم و کابل‌های تقلبی و بی‌کیفیت عمر مفید کوتاهی دارند و بعد از مدت کوتاهی، به صورت فله‌ای جمع‌آوری و به عنوان ضایعات توسط برخی دلالان خریداری و سوزانده می‌شود. از آنجایی که در کشور ما به مقوله بازیافت اهمیت چندانی داده نمی‌‌شود، بنابراین شاهد بازیافت غیر اصولی این محصولات و در نهایت، آسیب‌های زیست‌محیطی هستیم. در حالی که اگر نظارت‌های لازم جهت تولید سیم و کابل‌های مرغوب انجام شود، طبیعتا شاهد کاهش میزان ضایعات سیم و کابلی خواهیم بود و چرخه بازیافت نیز با سهولت بیشتری انجام خواهد شد.

در خصوص معضل فروش سیم و کابل در بازار داخلی، باید گفت که بسیاری از تولیدکنندگان سیم و کابل از نحوه انعقاد قرارداد با سازمان‌های دولتی گلایه‌مند هستند و باور دارند که این قراردادها کاملا یک‌طرفه عقد می‌شود. بندهای تعریف شده در این قراردادها به نحوی است که تولیدکنندگان عمدتا با توجه به افزایش تورم و قیمت مس در گذر زمان، با ضرر و زیان مالی روبه‌رو می‌شوند و بازپرداخت مبلغ قرارداد با عنایت به شرایط حاکم در کشور هیچ صرفه اقتصادی ندارد. بر همین اساس، بسیاری از تولیدکنندگان سیم و کابل با توجه به اینکه باید شرایط مالی خود را در جهت خرید مواد اولیه، پرداخت حقوق کارگران و… مرتفع سازند، قید قرارداد با سازمان‌های دولتی را زده‌اند. در این راستا نیاز است تا دولت بازنگری کلی در نحوه انعقاد این قراردادها داشته باشد.

همچنین با توجه به ذخایر چشمگیر مس در ایران و عملکرد تحسین‌برانگیز شرکت ملی صنایع مس ایران در مقام متولی نخست صنعت مس کشور ، انتظار می‌رود صادرات محصولات مسی به ‌ویژه سیم و کابل به ‌راحتی انجام شود و افزایش سهم ایران در بازارهای بین‌المللی این محصولات را به همراه داشته باشد. در حالی که قوانین وضع شده در حوزه صادرات مانند رفع تعهدات ارزی از یک سو و تحریم‌های مالی و بانکی از سوی دیگر سبب شده است صادرکنندگان سیم و کابل با چالش‌های بسیاری مواجه شوند و صادرات محصول به کشورهای همسایه نظیر عراق به ‌سختی صورت گیرد که در چنین شرایطی نیز لزوم حمایت دولت با وضع بخشنامه‌های جدید در راستای تسهیل صادرات و کاهش ریسک معاملات بین‌المللی احساس می‌شود.