سقوط ۱.۵ تریلیون دلاری صنعت تراشه‌ آمریکا/ تشدید رقابت واشنگتن و پکن

از ابتدای سال تاکنون - یعنی اواسط اکتبر ۲۰۲۲ - بیش از ۱.۵ تریلیون دلار از مجموع ارزش بازار شرکت‌های نیمه هادی در ایالات متحده حذف شده است.

به گزارش کنکاش فردا، فصل بهار برای بایدن آسان بود که رویای توسعه صنعت تراشه آمریکا را در سر بپروراند، چون کمبود تراشه‌های الکترونیکی یا «نیمه هادی‌ها» ناشی از قرنطینه کرونا نشان داد که تراشه‌ها چقدر در زندگی مدرن از صفحه نمایش گرفته تا تلفن، ماشین و حتی سلاح‌های هسته‌ای و موشک مهم هستند.

در ماه مارس که تقاضا برای انواع فناوری‌های مبتنی بر تراشه همچنان بالا بود، سرمایه‌گذاران نسبت به سایر فناوری‌ها که در بازار سهام ضربه خوردند، نسبت به تراشه‌ها خوش‌بین‌تر بودند. همچنین قانون تراشه راه خود را در کنگره باز می‌کرد و وعده می‌داد که ۵۲ میلیارد دلار یارانه به صنعت داخلی، وابستگی آمریکا به تولید خارجی را کاهش دهد.

اما نیم سال بعد، شبح رکود اقتصادی رویاها را پس می‌زند چون تقاضا برای فناوری‌ها به همان سرعتی که در طول همه‌گیری افزایش یافت، حالا کاهش می‌یابد. در اواخر سپتامبر ۲۰۲۲، Micron، سازنده تراشه‌های حافظه مستقر در آیداهو، کاهش ۲۰ درصدی فروش فصلی را نسبت به مدت مشابه سال قبل گزارش داده است.

یک هفته پس از آن، شرکت آمریکایی طراحی تراشه AMD در کالیفرنیا، برآورد فروش سه ماهه سوم خود را ۱۶ درصد کاهش داد. سپس بلومبرگ گزارش داد که شرکت اینتل در حال برنامه ریزی برای اخراج هزاران کارمند خود است.

سقوط ۱.۵ تریلیون دلاری صنعت تراشه‌های الکترونیکی آمریکا

از ماه جولای، گروهی از ۳۰ شرکت بزرگ تولید تراشه در ایالات متحده، پیش‌بینی درآمد خود را برای سومین سه ماهه متوالی از ۹۹ میلیارد دلار به ۸۸ میلیارد دلار کاهش داده‌اند. براساس بررسی اکونومیست، از ابتدای سال تاکنون – یعنی اواسط اکتبر ۲۰۲۲ – بیش از ۱.۵ تریلیون دلار از مجموع ارزش بازار شرکت‌های نیمه هادی در ایالات متحده حذف شده است.

صنعت تراشه ماهیت چرخه‌ای دارد؛ ظرفیت جدیدی که در پاسخ به افزایش تقاضا ساخته می‌شود چندین سال طول می‌کشد تا تحقق یابد و در آن زمان شاید تقاضایی دیگر وجود نداشته باشد.

قانون تراشه که در ماه آگوست اجرایی شد، یک کاتالیزور برای سمت عرضه و تجارت نیمه‌هادی است. چون دولت بایدن تلاش‌های خود را برای جلوگیری از رفتن تراشه‌ها و تجهیزات ساخت تراشه‌های ایالات متحده به چین را افزایش می‌دهد.

از سوی دیگر رئیس جمهور چین، شی جین پینگ، در سخنرانی خود در کنگره حزب کمونیست در ۱۶ اکتبر ۲۰۲۲ تاکید کرد، «تلاش‌های چین برای پیروزی در نبرد فناوری‌های اصلی سرعت می‌گیرد.» این رویاها بایدن را تهدید و به اندازه کافی کابوس ایجاد می‌کند تا او را تمام شب بیدار نگه دارد.

 تشدید چرخه رکود در بازار ایالات متحده

رایانه‌ها و گوشی‌های هوشمند تقریباً نیمی از بازار ۶۰۰ میلیارد دلاری را تشکیل می‌دهند. پس از خرید بی‌سابقه مصرف‌کننده در طول همه‌گیری، اکنون مصرف کنندگان تلفن، دستگاه‌های موبایل و سایر لوازم الکترونیکی کمتری را می‌خرند. شرکت تحقیقاتی گارتنر پیش بینی کرده است که فروش گوشی‌های هوشمند در سال جاری ۶ درصد و فروش رایانه‌های شخصی ۱۰ درصد کاهش یابد.

شرکت‌هایی مانند اینتل که در فوریه گذشته به سرمایه‌گذاران می‌گفتند که انتظار دارند تقاضا برای رایانه‌های شخصی در پنج سال آینده به طور پیوسته افزایش یابد، اکنون در حال تجدیدنظر در پیش‌بینی‌های خود هستند.

بسیاری از تحلیلگران بر این باورند که سایر بخش‌های صنعتی احتمالا در جایگاه بعدی قرار گیرند، زیرا خریدهای بالا در میان کمبود تراشه‌های جهانی در سال گذشته باعث شد بسیاری از خودروسازان و سازندگان تجهیزات تجاری بیش از حد مواد خود را ذخیره کنند. شرکت تحلیلی New Street Research تخمین می‌زند که بین آوریل و ژوئن، ذخایر تراشه‌های تولیدکنندگان، حدود ۴۰ درصد بالاتر از سطح تاریخی بوده است.

به گفته شرکت تحقیقاتی Future Horizons، تحلیلگران می‌گویند که عرضه بیش از حد و کمبود تقاضا در حال حاضر آسیب به قیمت‌هاست و هزینه تراشه‌های حافظه در سال گذشته ۵۰ درصد کاهش یافته است.

آگوست گذشته، Hewlett Packard Enterprise و Dell، دو سازنده بزرگ سخت افزار، اعلام کردند که تقاضا از سوی مشتریان تجاری شروع به کاهش کرده و سازندگان تلفن نمی‌توانند تراشه‌های بیشتری را برای همیشه در دستگاه‌های خود قرار دهند. برای شرکت‌هایی مانند کوالکام، که نیمی از فروش خود را از تراشه‌های گوشی‌های هوشمند به دست می ‌آورد، و همچنین اینتل این یک مشکل بزرگ است.

پاسخ سازندگان تراشه شرط بندی روی بازارهای جدید و با رشد سریع بود. AMD، Intel و Nvidia، دیگر شرکت‌های بزرگ طراحی تراشه، در حال مبارزه بر سر مراکز داده رایانش ابری هستند، زیرا تقاضا برای تراشه‌ها همچنان در حال رشد است.

رقابت با چین

سیاستمداران آمریکایی مانند همتایان خود در چین و اروپا، می‌خواهند وابستگی کشورهای خود را به سازندگان تراشه‌های خارجی، به ویژه غول تایوانی TSMC، که ۹۰ درصد تراشه‌های پیشرو جهان را تولید می‌کند، کاهش دهند. بر اساس محاسبات تحلیلگران؛ آمریکا، چین، اتحادیه اروپا، ژاپن، کره جنوبی و تایوان قصد دارند تا سالانه ۸۵ میلیارد دلار از صنعت تراشه داخلی در سه سال آینده حمایت کنند.

همزمان، چشم انداز ذخیره تراشه‌های ایالات متحده، به ویژه برای شرکت‌های آمریکایی، در نتیجه کنترل‌های شدیدتر ایالات متحده بر صادرات به چین در حال کاهش است. بسیاری از شرکت‌های آمریکایی غول آسیایی را که سال گذشته ۴۰۰ میلیارد دلار نیمه هادی وارد کرد، بزرگترین بازار خود می‌دانند.

محدودیت‌های اخیر، هدف قرار دادن تلاش‌های ابررایانه و هوش مصنوعی در چین، نگرانی خاصی برای شرکت‌هایی است که ابزارهای ساخت تراشه را تولید می‌کنند. سه شرکت از پنج شرکت بزرگ جهان (Applied Materials، Clay و Lamm Research) آمریکایی هستند. سهم فروش این سه شرکت که در چند سال گذشته به سرعت به چین سرازیر می‌شد، به حدود یک سوم رسیده است.

بزرگان بازار تراشه‌ ایالات متحده اکنون می‌ترسند که چین بتواند از آنها انتقام بگیرد. این امر دسترسی شرکت‌های آنها را به بازار گسترده آنها را محدودتر می‌کند. در حال حاضر تلاش‌ها برای حمایت از شرکت‌های قدرتمند داخلی مانند Smic و Ymtc را دوچندان می‌کند، که می‌تواند روزی برتری تاریخی سیلیکون آمریکا را به چالش بکشد.