انباشت تولیدات نساجی در انبارها| ضرورت اجرای سیاست های تشویقی برای صادرات

به گزارش کنکاش فردا، صنعت نساجی که روزگانی به عنوان یکی از صنایع پیشرو و سود ده ایران شناخته می شد این روزها حال و روز خوبی ندارد. از طرفی تقاضا داخلی کاهش یافته و تولیدکنندگان با معضل انباشت کالاها در انبارها مواجه شده اند و از طرف دیگر به دلیل ادامه تحریم ها و نبود تعاملات اقتصادی مناسب با سایر کشورها صادرات چندانی هم انجام نمی شود تا عرضه به مقدار ظرفیت تولید انجام شود.

در این رابطه علیرضا حائری، کارشناس صنعت نساجی به بازار می گوید: بزرگترین مشکلی که این روزها از سوی برخی از فعالان صنعت نساجی عنوان می شود مساله بازار و عدم تقاضا برای خرید محصولات است؛ یعنی آن ها با انباشت کالا در انبارها مواجه شده اند و فروش کاهش یافته است. این کاهش عرضه در حدی است که برخی می گویند صنعت نساجی وارد دوران رکود خود شده است.

وی در خصوص چرایی این اتفاق در بازار نساجی اضافه می کند: عمده این رکود بخاطر کاهش خرید مردم است و وارداتی به آن صورت نداریم؛ هرچند در بخش نخ مقداری رکود است. همچنین در بخش پوشاک نیز واردات ممنوع است و اگر هم وارداتی صورت بگیرد به صورت قاچاق است. در مورد پارچه نیز ظرفیت کافی نیست و مجبوریم برای تامین نیاز صنعت پوشاک دست به واردات بزنیم. اما در مجموع واردات آن چنانی که فکر کنید این واردات باعث این شده که صنایع داخلی با رکود مواجه شوند نیست.

این کارشناس اقتصادی تاکید می کند: عمده چرایی کاهش تقاضا برای صنعت نساجی کاهش قدرت خرید مردم و کاهش قدرت پول ملی و تورمی است که سبد خانوار را کوچک تر می کند. بنابراین خانواده ها اولویت اول خود را خورد و خوراک و مسکن و تحصیل بچه ها قرار می دهند و کمتر نسبت به خرید منسوجات نساجی اقدام می کنند.

انباشت کالاها در انبار تولیدکنندگان نساجی

حائری با اشاره به اینکه رکود صنعت نساجی را تایید نمی کند، می گوید: به صورت عام ممکن است که بگوییم رکود است اما به خاطر تعریف علمی رکود را زمانی می توان به صورت رسمی در یک صنعت عنوان کرد که دو دوره متوالی سه ماهه آن اقتصاد یا صنعت با رشد منفی رو به رو شود. برای مثال در صورتی که صنعت نساجی، در فصل زمستان و فصل بهار در هر دو سه ماه رشد منفی داشته باشد تازه می توانیم بگوییم صنعت نساجی وارد دوره رکود شده است.

اگر صنعت نساجی در فصل پاییز همراه با کاهش تولید و فروش باشد می توانیم به صورت رسمی اعلام کنیم که این صنعت وارد دوران رکود شده است

وی تاکید می کند: این درحالی است که در فصل بهار رشد اقتصادی و صنعت منفی نداشتیم. حتی صنعت نساجی در فصل بهار مثبت هم بوده است. بنابراین هر اتفاقی رخ داده در این فصل سه ماهه تابستان رخ داده است. از این رو اگر فصل پاییز نیز وضعیت کاهش تولید ادامه داشته باشد می توانیم به صورت رسمی اعلام کنیم که صنعت نساجی یا اقتصاد ما وارد دوران رکود شده است. اما الان مشکلی که هست، مشکل انباشت کالا در انبارهای واحدهای صنعتی است.

این کارشناس صنعت نساجی اضافه می کند: در مورد حجم انباشت کالاها در این واحدها و میزان تولید به نسبت ظرفیت اسمی واحدها به دلیل گستردگی تعداد شرکت ها آمار مشخصی در دست نیست و حتی وزارت صمت هم نمی تواند آمار دقیقی از این ۶ هزار واحد نساجی ارائه کند. البته در گذشته آماری ارائه می شد که از ابتدای امسال انتشار این آمار هم منتفی شده است.

وی ادامه می دهد: در کل با همین تولید هم کارخانه ها فروش انجام نمی دهند و نقدینگی شان تامین نمی کنند. بنابراین این بحثی که در مورد کمبود نقدینگی در واحدهای نساجی وجود دارد متاثر از عدم فروش کالاها است؛ یعنی وقتی کالا به انبار می رود و حبس می شود و تبدیل به نقدینگی نمی شود، برای اینکه آن واحد با همان ظرفیت کار کند تقاضا اش برای نقدینگی افزایش می یابد. بنابراین در صورتی که هر واحد صنعتی کالا اش را به فروش برساند تبدیل به نقدینگی می شود و به آن صورت نیاز به نقدینگی جدید ندارد. اما اظهاراتی که می شود مقداری فروش کاهش یافته و نیاز به نقدینگی افزایش می یابد.

تسهیلات بانکی مردابی برای صنایع راکد

این کارشناس صنعت نساجی در خصوص نحوه همکاری بانک ها با صنعت نساجی کشور بیان می کند: به هر حال وقتی واحدها نیاز به نقدینگی پیدا می کنند و تعدادشان نیز زیاد می شود و به سیستم بانکی مراجعه می کنند؛ سیستم بانکی هم منابع محدودی دارد و اینطور نیست که بتواند نقدینگی واحدها را به هر مقدار و میزانی تامین کند. بانک ها هم سیاست های خاص خودشان را دارند و بخشی از منابع شان را به صنعت اختصاص می دهند و نگران ریسک هستند که سر موقع وصول انجام نشود. بنابراین ترجیح می دهند جاهایی سرمایه گذاری کنند و تسهیلات ارائه دهند که تضمین شده باشد. در نتیجه به بخش تجارت بیشتر علاقه نشان می دهند و در هر حال نمی توانند تمام نیاز واحدهای صنعتی را تامین کنند.

در صورتی که واحدهای نساجی در نتیجه کاهش فروش برای جبران نقدینگی نیاز به دریافت تسهیلات داشته باشند نه تنها مشکل برطرف نمی شود بلکه هزینه تسهیلات نیز افزوده و تولیدات بیشتر گرفتار رکود می شوند

وی می افزاید: افزایش نیاز به نقدینگی باعث می شود که صف برای گرفتن تسهیلات تشکیل شود و با توجه به اینکه منابع بانک ها محدود است و مشکلاتی برای صنعت پیش می آید؛ ضمن اینکه واحدها هم اگر بخواهند نقدینگی بگیرند باید بهره آن را هم پرداخت کنند که این هم به هزینه های تولید اضافه می شود. بنابراین باز هم قیمت تمام شده و فروش آن ها را افزایش می دهد.

حائری تاکید می کند: همین الان هم شرکت های نساجی مشکل فروش دارند و فرض کنید قیمت ها هم افزایش یابد و بالاتر برود. بنابراین مشکل فروش دو چندان هم می شود و گرفتن تسهیلات از بانک ها هم تنها راه چاره نیست و مناسب هم به نظر نمی رسد چون هزینه های تولید را افزایش می دهد.

صادرات تنها راه کار مناسب برای صنعت نساجی

حائری با اشاره به تنها راهکاری که می تواند صنعت نساجی را از وضعیت موجود نجات دهد می گوید: به نظر بنده یکی از راهکارها این است که صنعت نساجی در بحث صادرات ورود کند و بخشی از کالاهایی که در انبار حبس شده صادر شود یا حداقل کالایی تولید کنند که قابل صدور باشد. همچنین نگاه فقط به بازار داخلی نباشد و بازارهای صادراتی هم در نظر داشته باشند.

یکی از راهکارها این است که صنعت نساجی در بحث صادرات ورود کند و بخشی از کالاهایی که در انبار حبس شده صادر شود یا حداقل کالایی تولید کنند که قابل صدور باشد

این کارشناس صنعت نساجی می افزاید: به هرحال برای صادرات نیز نیازمند این هستیم که روابط مناسبی با دنیا داشته باشیم، یعنی وقتی می خواهیم تعاملات تجاری داشته باشیم ابتدا باید روابط مناسب تجاری داشته باشیم و بتوانیم کالاها را به عنوان کالای ساخت ایران و کشورهای همسایه و دوست ارسال کنیم.

وی تاکید می کند: همچنین عضویت در اتحادیه های منطقه ای مثل اکو و شانگهای و اوراسیا خیلی می تواند به صنایع این چنینی کمک کند. علاوه بر این حذف تعرفه ها، ایجاد تعرفه های ترجیحی و ایجاد تعرفه های آزاد می تواند در جهت تسهیل صادرات کالاهای ایرانی کمک کند. به هرحال هر چه در پیمان های منطقه و پیمان های دوجانبه در قالب تجارت ترجیحی و آزاد فعال تر باشیم امکان صادرات بیشتری خواهیم داشت.

حائری اضافه می کند: فعال شدن رایزن های بازرگانی در سفارت خانه های خارج از کشور مهم است. فکر می کنم در کل ۳۰ رایزن بازرگانی در دنیا داریم، در صورتی که با ۲۰۰ کشور ارتباط سیاسی داریم و هرچقدر این رایزن ها افزایش یابند و فعال تر شوند و بازارهای هدف را شناسایی و در اختیار تجار و واحدهای صنعتی بگذارند امکان صادرات کالا افزایش می یابد. این راهکارهای کلان است و در بخش مشوق های صادراتی و حمل و نقل و جوایز صادراتی و حضور در نمایشگاه های خارج از کشور کمک کند. به هر حال دولت باید شرایطی را ایجاد کند که صادرات غیر نفتی جهش داشته باشد.

صنعت نساجی به امید رونق بازار شب عید

این کارشناس اقتصادی در پاسخ به این سوال که آیا می توان امید داشت بازار شب عید صنعت نساجی را نجات دهد تاکید می کند: به صورت سنتی بازار صنعت نساجی شش ماهه دوم سال است و شش ماه اول سال تا مسائل بعد از عید را رد کند و تعطیلات تابستانی و غیره، شش ماه اول سال فصل رونق صنعت نساجی داخل کشور نیست. البته در بخش صادراتی می تواند همیشه این رونق را داشته باشد.

به صورت سنتی شش ماه دوم و به خصوص سه ماه پایانی سال، فصل رونق نساجی به خاطر همان بازار شب عید است و به طور حتم این بازار می تواند به رونق صنعت نساجی و فروش کالاها و تامین نقدینگی و نیازهای مالی این صنعت کمک کند

حائری می افزاید: بنابراین به صورت سنتی شش ماه دوم و به خصوص سه ماه پایانی سال، فصل رونق نساجی به خاطر همان بازار شب عید است و به طور حتم این بازار می تواند به رونق صنعت نساجی و فروش کالاها و تامین نقدینگی و نیازهای مالی این صنعت کمک کند.

این کارشناس صنعت نساجی ادامه می دهد: از ماه های مهر و آبان تولیدکنندگان پوشاک به سمت انجام سفارشات خود می روند در نتیجه بخش پوشاک به صورت لوکوموتیو صنعت نساجی و تمام رشته های آن را به حرکت در می آورد. بنابراین امیدوارم که شش ماه دوم و به خصوص سه ماهه آخر سال وضعیت بهتر از شش ماه اول سال باشد؛ چرا که همیشه اینطور بوده و امسال هم به طور حتم همینطور خواهد بود.