تولیدکنندگان آرایشی- بهداشتی زیر بار گرانی، تحریم و قیمت هایی که بروز نمی شوند

به گزارش کنکاش فردا، همین چند هفته پیش بود که گزارشی با عنوان «شوینده ها به سرنوشت دارویی ها دچار می شوند؟» از سوی بازار منتشر شد؛ گزارشی درباره چالش های تولیدکنندگان انواع شوینده ها و چراغ واحدهای تولید که یکی پس از دیگری خاموش می شوند. حالا هنوز چالش های تولیدکنندگان شوینده ها مرتفع نشده خبرهایی از جمع آوری و برگشت داده شدن برخی از محصولات آرایشی- بهداشتی شنیده می شود. مساله ای طی مشاهدات میدانی خبرنگار بازار از سطح برخی از داروخانه ها، مراکز فروش و حتی نظرات ثبت شده در پلت فرم های فروش آنلاین بررسی شده و در حال وقوع است.

افزایش نهاده های تولید، کمبود برخی از مواد اولیه مورد نیاز، قیمت گذاری غیر کارشناسی، تحریم ها و غیره همگی دست به دست هم داده اند تا تولیدکنندگان سه حوزه دارویی، شوینده و حالا آرایشی- بهداشتی نتوانند همچون گذشته دست به تولید بزنند و محصولات شان را به بازار عرضه کنند. هر چند در خصوص دارویی ها با توجه به ارتباط مستقیمی که با جان مردم دارد وعده هایی در نتیجه کمبود برخی از اقلام دارویی داده شده اما به تولیدکنندگان صنایع دیگر همچون شوینده ها، آرایشی و بهداشتی ها همین وعده ها هم داده نشده است.

حتی بعضا شنیده می شود بعضی از مسئولان بدون توجه به افزایش هزینه های تولید، کاهش تا توقف برخی از خطوط تولید و حتی ایجاد کمبود در بازار از بررسی نیاز به بروز رسانی قیمت ها در صنایع سر باز می زنند و حتی ایستاده اند و می گویند قیمت ها در حمایت از مصرف کنندگان تغییری نمی یابد. این در حالی است که هم تولید کننده و هم مصرف کننده خواهان ساز و کاری مناسب برای تولید و وجود قیمت رقابتی و مناسب برای بازار هستند تا بتوانند نیازشان را تامین کنند. با این حال به نظر می رسد حمایت از مصرف کننده بهانه می شود تا مسئولان نیازی به چاره اندیشی و زحمت دادن به خود نداشته باشند.

بنابراین عجیب نیست وقتی برخی از مواد اولیه تولید مورد نیاز این صنایع که اتفاقا دولتی هم هستند با نرخ ارز روزانه گران می شوند از دسترس تولیدکنندگان خارج شود و آن ها نتوانند مواد اولیه مورد نیاز خود را تامین کنند. از این رو آن ها هم یا ناچار به زیان دهی برای مدتی کوتاه هستند یا باید خطوط تولید را موقتی تا دائمی تعطیل کنند و متحمل هزینه های تعطیلی شوند و یا چالش بر انگیز ترین گزینه را انتخاب کنند و مواد اولیه دیگری را که حتی ممکن است اعتمادی به آن هم نداشته باشند را با قیمت ناچیز تر به خط تولید بیاورند تا تولید ادامه یابد.

کاهش کیفیت برخی از محصولات آرایشی

ریسک بزرگی که فقط یک روی سکه آن ادامه تولید با وضعیت قبلی و فروش محصولات است اما روی دیگر آن تغییر در کیفیت و کاهش اعتماد مشتریان چند ساله و از دست رفتن کل بازار است. اتفاقی که می تواند یک تولیدکننده مطرح و در راس را یک شبه از عرش به فرش بکشاند. اتفاقی که این روزها درباره برخی از برند های مطرح داخلی رخ داده است.

در این باره یک فروشنده محصولات آرایشی بهداشتی در یکی از مراکز خرید به بازار می گوید: تا قبل از تشدید تحریم ها محصولات مراقبت از پوست مطرح اروپایی را در مغازه می فروختیم و طی چند سال فعالیت توانسته بودیم مشتریان وفادار بسیاری برای خود بیابیم. اما تحریم ها همه چیز را بهم ریخت و دیگر نتوانستیم هیچ کدام از محصولات فرانسوی، ‌ آلمانی، ترکیه ای و غیره را بیاوریم و شمار قابل توجهی از مشتریان خود را از دست دادیم.

مرتضوی اضافه می کند: نزدیک به یک سال مشتریان قدیمی تا جدید مراجعه می کردند و از انتخاب محصولات برند ایرانی که در قفسه ها جای محصولات اروپایی را گرفته بودند سرباز می زدند و به رکودی شدید برخورد کردیم. البته تمام این اتفاقات به همه گیری کرونا منتهی شد و کار و کاسبی همکاران به هم ریخت.

وی ادامه می دهد: بعد از بهبود نسبی وضعیت مشتریان جدیدی یافتیم که با شک و تردید و پرسش های بی پایان سعی در انتخاب برخی از برند های داخلی و جایگزینی با محصولات قبلی داشتند. بالاخره بعد از مدت ها تلاش توانستیم با تامین محصولات برتر داخلی اعتماد مشتریان خود را جلب کنیم و یک سالی می شد که دوباره فروش محصولات مان خوب شده بود.

مرتضوی می افزاید: همین که خیال مان از فروش محصولات مان راحت شد با برگشت مشتریان مان بلافاصله بعد از خرید مواجه شدیم. مشتریانی که با چهره های ناراحت تا بر افروخته به ما مراجعه می کردند و می گفتند کیفیت محصول قبلی که از یک برند مشخص با جدید کاملا تغییر یافته است. در محصولات آرایشی این تغییر به قدری مشهود است که حتی برای مثال رنگ کرم پودر ها یا ضد آفتاب های رنگی کاملا تغییر یافته است.

این فروشنده محصولات آرایشی بهداشتی تاکید می کند: سال ها تلاش کردیم برندهای ایرانی را به مشتریان خود معرفی کنیم و با دوره های رکود بسیاری مواجه شدیم اما ادامه چنین وضعیتی حتی ما را هم دلسرد کرده و دیر یا زود این مغازه را هم تغییر کاربری خواهیم داد.

برخی از محصولات آرایشی- بهداشتی در نتیجه کاهش کیفیت و عدم رضایت مشتریان عودت داده می شوند

یک متصدی بخش آرایشی- بهداشتی یک داروخانه نیز در خصوص برخی از برندها که این روزها با چالش های کیفی مشهودی مواجه شده اند به بازار می گوید: برخی از کرم های ضد آفتاب و سایر محصولات مراقبت از پوست ایرانی که این سری تامین کردیم کیفیت متفاوتی نسبت قبل دارند و بعضی از مشتریان این موضوع را متوجه شدند و برخی هم شاید بار اول شان بوده و نفهمیده اند که محصول را برگشت نداده اند.

کریمی اضافه می کند: البته این کاهش کیفیت فقط رنگ و غلظت محصول محدود نمی شود در یکی از برند های آرایشی بهداشتی گزارش هایی از وجود دانه های ماسه مانند در کرم های مراقبت از صورت دریافت کرده ایم که باعث آسیب به پوست مصرف کنندگان شده است. محصولی که قرار نبوده اسکراپ باشد و حتی شدید تر از یک محصول لایه بردار سطح پوست را خراشیده است.

وی ادامه می دهد: چاره ای جز برگشت دادن کل محصولات معیوب این شرکت نداشتیم و برای از دست نرفتن مشتریان خود نیز ترجیح می دهیم دیگر از چنین شرکت هایی با چنین تجربه ها خرید انجام ندهیم.

همانطور که اشاره شد معضل پیش آمده فقط مربوط به یک شرکت و دو شرکت تولیدکننده محصولات آرایشی- بهداشتی نبوده است و بعضی از تولیدکنندگان با تجربه و با سابقه خوب نیز به تازگی گرفتار این ماجرا شده اند و در حال از دست دادن اعتماد مشتریان خود هستند.

ضرورت اصلاح شیوه قیمت گذاری محصولات

نکته قابل توجه این است که از ابتدای سال جاری قرار بوده در حدود ۴۵ درصد قیمت شوینده ها و محصولات آرایشی بهداشتی افزایش یابد اما دولت برای نیمه نخست سال فقط با ۲۵ درصد از این افزایش قیمت موافقت کرد و قرار بود مابقی افزایش قیمت ها در وقتی دیگر و شاید نیمه دوم سال اعمال شود. اما عدم تحقق این افزایش قیمت باعث شده تولیدکنندگان یکی پس از دیگری از عرصه تولید حذف شوند و این موضوع نگران کننده است؛ چرا که دیر یا زود باید منتظر افزایش ورود موج محصولات قاچاق به کشور و حتی واردات رسمی باشیم.

در رابطه با قیمت گذاری محصولات آرایشی بهداشتی و چالش های این صنعت بختیار علم بیگی رئیس هیات مدیره انجمن صنایع بهداشتی، آرایشی و شوینده به بازار می گوید: این روزها از مسئولان کم نمی شنویم که مخالف قیمت گذاری دستوری هستند و حتی مصاحبه هایی در این رابطه با بعضی از رسانه ها کرده اند اما همچنان قیمت گذاری دستوری به قوت خود باقی مانده است.

در شرایطی که برخی از مسئولان اعلام کرده اند دولت به دنبال قیمت گذاری دستوری نیست همچنان بعضی دیگر از متولیان به مدیریت دستوری قیمت ها اصرار دارند

وی اضافه می کند: نکته قابل توجه این است که در همین شرایط بعضی از مسئولان همچنان اعلام می کنند که هیچ افزایش قیمتی در برخی از اقلام اعمال نمی شود و موافق افزایش قیمت نیستند. بنابراین همین دوگانه صحبت کردن متولیان نیز صاحبان صنایع را دچار سردرگمی کرده است.

علم بیگی ادامه می دهد: با توجه به تجربه ۶۰ ساله بنده در صنعت شوینده، آرایشی و بهداشتی معتقد هستم بهترین اقدام در چنین شرایطی حذف قیمت گذاری دستوری است تا تولیدکنندگان بتوانند بر مبنای عرضه و تقاضا قیمت گذاری کنند. ممکن است بعضی از کالاها در برهه ای از زمان با کاهش تقاضا مواجه شوند درحالی که می دانیم مصرف کننده به آن نیاز دارد بنابراین این احتمال وجود دارد که کارخانه داران حتی بدون منفعت مالی تولید را ادامه دهند تا شرایط بهبود یابد. بنابراین آزاد گذاشتن قیمت ها هم به نفع تولیدکنندگان و هم به نفع مصرف کنندگان است.

قیمت گذاری دستوری آفت تمام صنایع تولیدی

رئیس هیات مدیره انجمن صنایع بهداشتی، آرایشی و شوینده تاکید می کند: در حال حاضر با همین قیمت های دستوری شاهد این هستیم که برخی از تولیدکنندگان ناچار به توقف برخی از خطوط تولید شده اند و مردم نیز با سفره کوچک تر نمی توانند تمام نیاز خود را تامین کنند و از حجم مصرف شوینده ها که ارتباط مستقیمی با سلامت خانواده دارد کاسته اند. البته در مورد محصولات آرایشی بهداشتی مدت زیادی است که شاهد کاهش خرید مردم هستیم. بنابراین الان زمانی نیست که مسئولان به قیمت گذاری دستوری اصرار کنند. از این رو همانطور که اشاره کردم تجربه نشان داده زمانی که قیمت گذاری ها اجباری نبوده برخی از شرکت ها در نتیجه کاهش تقاضا برای ماندگاری در بازار حتی بدون منفعت مالی تولید را انجام داده و به مشتریان تخفیف داده اند.

فقط تولیدکنندگان شوینده ها و محصولات آرایشی- بهداشتی نیستند که با چالش قیمت گذاری دستوری رو به رو شده اند

وی در خصوص چالش های تولید می گوید: چالش های تامین مواد اولیه بسیار است اما چون راه کاری برای آن متصور نیستیم بهتر است به چالش های دیگر که قابل حل هستند بپردازیم؛ چرا که وقتی سایه تحریم ها بر سر تامین مواد اولیه سنگینی می کند و نه می توانیم مواد اولیه را به درستی تامین کنیم و نه می توانیم صادرات داشته باشیم چون بانک ها تحریم هستند پس حرفی باقی نمی ماند. البته مسئولان به خوبی می دانند چه چالش هایی وجود دارد و صنایع مختلف به صورت مرتب این مشکلات همه گیر را به اطلاع آن ها می رسانند و می دانند فقط شوینده نیست که نباید قیمت گذاری دستوری شود.

علم بیگی در نهایت درباره کاهش کیفیت برخی از تولیدات آرایشی- بهداشتی بیان می کند: در مورد محصولات سلامت محور خیلی نگران کننده است که مدیر یک شرکت برای ادامه تولید با زیان ناچار شود روی کیفیت دست بگذارد. بنابراین باید دیر یا زود رفع مشکلات حوزه تولید مورد توجه مسئولان قرار بگیرد.

همانطور که اشاره شد صنایع شوینده و آرایشی- بهداشتی با چالش های متعددی مواجه شده اند و نه تنها دسترسی تولیدکنندگان به مواد اولیه دشوار شده بلکه در برخی از گروه کالاها تولید از صرفه اقتصادی هم افتاده است. بنابراین نیاز است هرچه سریع متولیان دست از انکار و سیاست های انقباضی بکشند و با بررسی مشکلات پیش آمده نسبت به رفع آن ها اقدام کنند. از این رو باید برای اینکه نه تولید کننده و نه مصرف کننده متضرر نشوند و چرخ تولید و اشتغال زایی از حرکت متوقف نشود باید ساز و کاری دیگر اندیشیده و اجرایی شود.