محرومیت صنعت پروفیل از رقابت‌های جهانی

به گزارش کنکاش فردا، با اینکه کشور ترکیه دارای اسملتر و به تبع آن، قادر به تولید شمش و بیلت خالص آلومینیومی نیست، اما به مواد اولیه باکیفیت دسترسی دارد و تولیدکنندگان ترک با چالشی همانند کاهش کیفیت بیلت تولیدی مواجه نبوده‌اند؛ در حالی که بزرگ‌ترین چالش تولیدکنندگان ایرانی همواره تامین مـواد اولیه باکیفیت است. شرکت‌‌های بالادستی در زمینه ریخته‌گـری تمرکز و توجه کافی را نداشته و نتیجه آن منجر به تولید محصولاتی شده که هر ماه با کیفیتی متفاوت در بازار عرضه می‌شود و از آنجایی که قانون منع واردات همواره در بازار ایران سایه انداخته است و امکان رقابت واقعی را از میان برده، بنابراین تولیدکنندگان شمش و بیلت، نیازی به بازنگری و تولید محصول باکیفیت ندارند زیرا به هر صورت برای محصولات آن‌ها فارغ از کیفیت، مشتری وجود دارد.

با گذر از مسئله تامین مواد اولیه باکیفیت، با بررسی بازارهای داخلی و خارجی متوجه می‌شویم که پروفیل‌های ساخت داخل هیچ‌گاه در سطح بین‌المللی نبوده و صنعتگران داخلی نتوانسته‌اند همگام با تولیدکنندگان کشورهــای دیگر، در ایـــن زمینـــه فعالیــت کننــد. شاید نادیده گرفتن استانداردها، نداشتن بخش طراحی و تولید، عدم تخصیص تسهیلات و حمایت‌های دولتی و نبود فضای رقابت با سایر تولیدکنندگان این حوزه، عمده دلایل تولیدکنندگان ایرانی برای عقب ماندن از استانداردهای جهانی است. وقتی الزام قانونی برای رعایت استاندارد وجود نداشته باشد، تنها قیمت پایین‌تر ملاک انتخاب محصول می‌شود. این روند باعث می‌شود به تدریج تولیدکنندگانی که پروفیل باکیفیت تولید می‌کنند، کنار گذاشته شوند و بازار فروش آن‌ها از دست برود.

در سال‌های گذشته که توجه به کیفیت به عنوان یک اصل، مورد قبول و پذیرفته شده بود، کیفیت پروفیل‌های آلومینیومی تا حدودی بهبود یافت اما در حال حاضر با کاهش نقدینگی و رکود اقتصادی، مسئله کیفیت تا حد بسیار زیادی نادیده گرفته می‌شود و مشتریان تنها به قیمت توجه دارند. تولیدکنندگان نیز برای کاهش قیمت پروفیل تولید شده، از ضایعات آلومینیومی نیز به عنوان ماده اولیه استفاده می‌کنند.

اگرچه تعریف استاندارد جامع و کامل مسئولیت اولیه مدیران و تصمیم‌گیران بوده است اما با اینکه صنعت پروفیل کشور سابقه بالایی دارد، هیچ‌گونه اقدامی در این راستا صورت نگرفته است.

باید توجه داشت که ظرفیت مصرف محصولات آلومینیومی در کشور محدود است و در صورت نبود بازارهای صادراتی، باید به میزان تقاضای داخلی تولید وجود داشته باشد؛ اما در سال‌های اخیر تعداد زیادی مجوز تاسیس واحدهای تولید پروفیل صادر شده است و به همین دلیل، به جای توسعه و پیشرفت این صنعت، رقابت منفی در کشور شکل گرفته که منجر به کاهش کیفیت و قیمت شده است و محصولاتی که باید قابلیت صادراتی داشته باشند، سیر نزولی کیفیت را در پیش گرفته‌اند.

سوالی که مطرح می‌شود این است که در شرایط فعلی که امکان صادرات برای پروفیل‌های آلومینیومی فاقد کیفیت استاندارد وجود ندارد و بازار از این محصول اشباع شده است، چرا مجوزهای تاسیس متعددی در این زمینه صادر می‌‌شود؟ مجوزهایی که منجر به سرمایه‌گذاری‌های کلانی شده و در نهایت ۷۰ درصد ظرفیت‌های تولید پروفیل، بدون داشتن تولید رها شده‌اند؛ اما با این حال، هیچ نهادی پاسخ‌گوی ضررهای وارد شده به تولیدکنندگان نیست. به همین خاطر، متولیان امر به جای کمک کردن و فراهم ساختن راهکارهایی برای رشد و توسعه صنعت پروفیل کشور، آن را به صنعتی رها شده و بربادرفته مبدل ساخته‌اند.