افزايش درآمد «ذوب» همگام با رشد توليد و صادرات/ تسريع اجراي طرح‌هاي توسعه‌اي در سال ۱۴۰۳

به گزارش کنکاش فردا به دنبال توسعه و پيشرفت روزافزون صنعت فولاد در کشور که به همت متخصصان و کارشناسان داخلی و با تکيه بر دانش بومی و استفاده از قطعات و تجهيزات ساخت داخل توسط شرکت‌های بزرگ فولادی رقم خورده است، هم‎‌اکنون ايران با توليد بيش از ۳۱ ميليون تن فولاد خام، در جايگاه نهم برترين توليدکنندگان فولاد جهان و بالاتر از کشورهاي مطرحی همچون برزيل که غول فولادسازی دنيا يعنی شرکت واله در آنجا واقع شده است، قرار دارد. توليد ۵۵ ميليون تن فولاد در افق ۱۴۰۴ در حالی توسط فولادسازان داخلی هدف‌گذاری شده که طی ساليان اخير، شاهد توليد و صادرات محصولات خاص و با ارزش افزوده بالا در بازارهای بين‌المللی توسط شرکت‌های برجسته فولادی جهان بوده‌ايم. در اين ميان، گام‌های مثبت و موثری در راستای توليد محصولات ارزش‌افزای فولادی توسط برخي فولادسازان کشور مانند شرکت ذوب آهن اصفهان برداشته شده که خوشبختانه آثار و نتايج مثبتی در ساير صنايع همچون زيرساخت، ساختمان‌سازی و معدن به همراه داشته است. شرکت ذوب آهن اصفهان، رشد توليد و جايگزينی محصولات ارز‌ش‌افزای فولادی همچون ريل، تير آهن‌های صنعتی و آرک معدن را به جاي محصولات سنتی در دستور کار خود قرار داده است تا علاوه بر تامين نياز بازار داخلی، حضور موفقی در بازارهای صادراتی جهت ارزآوری بيشتر به داخل کشور در شرايط دشوار و ظالمانه تحريم داشته باشد. در همين راستا، خبرنگار پايگاه خبري و تحليلي «فلزات آنلاين» گفت‌وگويی با مهدی کوهی، مديرعامل شرکت ذوب آهن اصفهان تدارک ديده است که متن کامل آن را در ادامه خواهيد خواند:

در خصوص عملکرد شرکت ذوب آهن اصفهان در ۱۱ ماهه سال جاری توضيحاتی ارائه بفرماييد.

شرکت ذوب آهن اصفهان با بیش از نیم قرن تجربه و به عنوان قدیمی‌ترین تولیدکننده فولاد در کشور، هم‌اکنون بر بلندای افتخار ایستاده است و شاهد رکوردشکنی‌های مداوم در این مجتمع عظیم صنعتی در سال «رشد تولید و مهار توم» بوده‌ایم. از ابتدای فروردین ماه تا پایان بهمن ماه امسال، ما موفق به تولید ۸۲۳ هزار و ۳۳۰ تن تیر ‌آهن شدیم که این میزان با افزایش ۲٫۵ درصدی نسبت به مدت مشابه سال قبل (۸۰۲ هزار و ۸۲۴) همراه بود. تولید میلگرد در این مدت نیز با افزایش ۷ درصدی نسبت به مدت مشابه سال پیش (۴۳۳ هزار و ۳۵۳ تن)، به ۴۶۳ هزار و ۵۷ تن رسید. علاوه‌براین در این بازه زمانی، ۸۳۲ هزار و ۴۳۳ تن شمش فولاد، ۱۳۵ هزار و ۷۲۰ تن شمش چدن،  ۸۹ هزار و ۹۹۶ تن کلاف، ۲۱ هزار و ۷۱۰ تن ریل و پنج هزار و ۳۴۵ تن سایر مقاطع طویل فولادی همچون نبشی و ناودانی در واحدهای مختلف مجموعه تولید کردیم. نکته قابل‌توجه در خصوص عملکرد ذوب آهن در ۱۱ ماهه امسال، افزایش چشمگیر درآمد حاصل از فروش محصولات مذکور در بازارهای داخلی و صادراتی بوده است؛ به نحوی که توانستیم در مجموع ۵۲۶ هزار و ۶۳۰ میلیارد و ۴۷۰ میلیون ریال درآمد از فروش تولیدات خود کسب کنیم که این میزان با افزایش ۲۹٫۲ درصدی نسبت به مدت مشابه سال پیش (۴۰۷ هزار و ۳۰۰ میلیارد و ۹۳۱ میلیون ریال) همراه بود.

با افتخار اعلام می‌کنیم که هم‌اکنون کلیه پروژه‌های توسعه راه‌آهن سراسری کشور با ریل ملی ذوب آهن اصفهان در حال اجرا و بهره‌برداری است که از جمله می‌توان به راه‌اندازی راه‌آهن همدان – سنندج در آبان ماه امسال، تامین ریل کریدور شرق کشور (بندر چابهار – مشهد) و تامین ریل راه آهن شهرکرد – مبارکه به طول ۹۰ کیلومتر اشاره کرد. در همین راستا توانستیم گواهی تنها تولیدکننده ریل در داخل کشور را از وزارت صنعت، معدن و تجارت دریافت کنیم. علاوه‌براین، تیر آهن‌های صنعتی مورد نیاز در نهضت ملی مسکن همچون مدولار، بال پهن و پیچ و مهره‌ای نیز توسط شرکت ذوب آهن اصفهان تامین می‌شود. طبق توافقی که با سازمان نظام مهندسی ساختمان کشور در آبان ماه امسال داشتیم، آمادگی خود را مبنی بر تامین و مونتاژ تیر آهن‌های مورد نیاز احداث ساختمان‌های به ترتیب ۵۰، ۳۰ و ۱۵ طبقه به صورت مدولار اعلام کردیم. استفاده از تیر آهن‌های ساخت داخل از مزایای فراوانی همچون افزایش سرعت عملیات اجرایی، کاهش مدت زمان اجرای پروژه، کاهش قیمت عملیاتی و در نهایت مقاوم‌سازی در برابر زلزله برخودار است؛ باید توجه داشت که مقاومت تیر آهن‌های سنتی در برابر زلزله، حداکثر هفت ریشتر و مقاومت تیر آهن‌های صنعتی ساخت ذوب آهن بسته با سایزی که مورد استفاده قرار می‌گیرند، بین هشت تا ۱۲ ریشتر است؛ از این رو در تلاش هستیم با تولید محصولات ساختمانی جدید و به‌روز اعم از میلگرد و تیر آهن، بیش از پیش در مسیر تحقق شعار شرکت ذوب آهن اصفهان مبنی بر «با اطمینان بسازید» گام برداریم. در سالی که گذشت، آرک‌های جدید معدنی همچون «TH29» که نقش بسزایی در تامین ایمنی و تسهیل فعالیت در معادن دارند را به سبد تولیدات مجموعه اضافه کردیم و در حال عرضه این محصولات در بازار داخلی هستیم.

در حال حاضر فعالان بخش معدن و صنايع معدنی به ويژه فولاد با چه چالش‌های عمده‌ای مواجه هستند؟

تامین پایدار خوراک (سنگ‌آهن) کارخانه‌های فولادی در آینده نزدیک، به یکی از مهم‌ترین دغدغه‌ها و چالش‌های تولیدکنندگان فولاد در کشور تبدیل خواهد شد. در این بین آنچه از هم‌اکنون باید در دستور کار وزارت صمت و شرکت‌های بزرگ معدنی و صنعتی قرار بگیرد، توسعه اکتشافات بوده اما از آنجایی که عملیات اکتشاف هزینه‎‌بر بوده است و ریسک بالایی به همراه دارد، متاسفانه اجرای این مهم نسبت به دیگر عملیات‌های معدنی اعم از استخراج و فرآوری مهجور واقع شده است و سرمایه‌گذاری‌های جدیدی در زمینه توسعه اکتشافات نیز صورت نمی‌پذیرد. عدم استفاده از ظرفیت‌های قانونی موجود و فراهم نکردن شرایط لازم از سوی دولت برای ورود سرمایه‌گذاران مختلف به حوزه اکتشافات، اجرای این مهم را با تاخیر همراه کرده است و امیدواریم متولیان امر، نگاه ویژه‌تر و دقیق‌تری به مقوله اکتشاف و تسریع در اجرای آن طی سال‌های پیش رو داشته باشند. فرسودگی ناوگان معدنی و کمبود اپراتورهای متخصص، یکی دیگر از چالش‌هایی به شمار می‌آید که هم‌اکنون فعالان این بخش با آن مواجهند و به دنبال آن، سرعت اجرای عملیات‌های معدنی نیز کاهش یافته است. از این رو تسهیل واردات تجهیزات و ماشین‌آلات جدید و برگزاری دوره‌های آموزش تخصصی با هدف توسعه فعالیت‌های اکتشافی و استخراجی در پهنه‌های معدنی، باید بیش از پیش در دستور کار وزارت صمت و بخش‌های مربوطه قرار بگیرد. عدم تامین پایدار حامل‌های انرژی در روزهای مختلف سال، شرایط تولید در کارخانه‌های فولادی کشور را به شدت دشوار کرده و منجر به تعطیلی واحدهای کوچک‌مقیاس و نیز برخی کارخانه‌های  بزرگ‌مقیاس شده است.

هم‌اکنون فولاد به دو روش عمده کوره بلند و کوره قوس الکتریکی در جهان تولید می‌شود و ما به عنوان قدیمی‌ترین تولیدکننده فولاد در ایران، در حالی از روش کوره بلند برای تولید این فلز پرکاربرد و استراتژیک استفاده می‌کنیم که تولید بیش از ۹۰ درصد فولاد کشور بر پایه روش کوره قوس الکتریکی صورت می‌پذیرد. نکته قابل توجه اینکه چین به عنوان بزرگ‌ترین تولیدکننده فولاد در جهان، از روش کوره بلند بهره گرفته است و متاسفانه در کشور ما، تنها حدود ۱۰ درصد فولاد بر اساس این روش تولید می‌شود. تامین گاز که در روزهای اخیر به مهم‌ترین چالش فولادسازان در کاخانه‌های احیا مستقیم تبدیل شده، یکی از مزایای به‌کارگیری روش کوره بلند در مقایسه با کوره قوس الکتریکی است؛ بدین معنا که گاز در کارخانه‌هایی که از کوره بلند برای تولید فولاد استفاده می‌کنند، به عنوان سوخت مورد استفاده قرار می‌گیرد اما در واحدهای احیا مستقیم، خوراک اصلی تولید آهن اسفنجی به شمار می‌آید. بنابراین تعرفه و میزان مصرف گاز در کوره بلند نسبت به احیا مستقیم بسیار کمتر است که این مسئله، یک نقطه قوت در تولید فولاد به روش کوره بلند محسوب می‌شود و از این رو ما با معضلات کمتری در روزهای سرد سال، هم‌زمان با قطعی گاز واحدهای احیا مستقیم مواجهیم. آنچه عملکرد شرکت ذوب آهن اصفهان در مقایسه با سایر فولادسازان بزرگ کشور را تحت تاثیر قرار داده، عدم تامین کک و زغال‌سنگ کافی است که تولید فولاد به روش کوره بلند را با چالش مواجه می‌کند. طبق آمار در ۶ ماهه ابتدایی امسال، حدود چهار میلیون و ۵۰۰ هزار تن زغال‌سنگ خام و فقط حدود یک میلیون و ۸۰۰ هزار تن کنسانتره زغال‌سنگ در کشور تولید شده است که به هیچ وجه جوابگوی نیاز ذوب آهن به عنوان بزرگ‌ترین مصرف‌کننده این ماده معدنی نیست. بنابراین امیدواریم در ادامه بتوانیم بخش عمده نیاز خود را از بازار داخل، هم‌زمان با افزایش تولید زغال‌سنگ مرغوب و باکیفیت تامین کنیم و بی‌نیاز از واردات این ماده معدنی و دست و پنجه نرم کردن با چالش‌های مرتبط با واردات آن همچون تحریم، نوسان نرخ ارز و… شویم.

پروژه‌های توسعه‌ای شرکت ذوب آهن اصفهان در چه وضعيتی قرار دارند و چشم‌انداز شما برای سال ۱۴۰۳ چيست؟

ما تمام تلاش خود را در راستای رشد تولید و صادرات محصولات ارزش‌افزای فولادی در سال جاری و همچنین ادامه این مسیر رو به رشد در سال آینده به کار گرفته‌ایم و در همین راستا، طرح‌های توسعه‌ای متنوعی در دست اقدام داریم. احداث واحد پلنت اکسیژن، یکی از مهم‌ترین پروژه‌های توسعه‌ای مجموعه به شمار می‌آید که هم‌اکنون از پیشرفت ۹۹٫۵ درصدی برخوردار است و امیدواریم پس از گذشت ۱۰ سال از آغاز عملیات اجرایی آن، بتوانیم هرچه سریع‌تر این پروژه را به مرحله بهره‌برداری برسانیم. بازسازی کوره پاتیلی شماره ۱ (LF1) و احداث کوره پاتیلی شماره ۳  (LF3)، از دیگر پروژه‌های مهم شرکت ذوب آهن محسوب می‌شوند که در تلاش هستیم با راه‌اندازی آن‌ها، ظرفیت تولید فولاد در ناحیه فولادسازی شرکت را افزایش دهیم. تکمیل پروژه بازسازی باتری شماره ۲ کک‌سازی، پروژه دیگری است که در دست اقدام داریم و پیش‌بینی می‌کنیم که این پروژه تا پایان سال ۱۴۰۳ به بهره‌برداری برسد. بازسازی کائوپرهای کوره بلند شماره ۲، پروژه دیگری است که عملیات اجرایی آن از مهر ماه امسال آغاز شد و پیش‌بینی ما بر این است که در صورت فراهم شدن شرایط مورد نیاز، این پروژه در نیمه نخست سال ۱۴۰۴ به بهره‌برداری برسد. همچنین پروژه‌های احداث تصفیه‌خانه جهت تصفیه پساب شهرهای فولادشهر، ایمان‌شهر و پساب صنعتی کارخانه به صورت «BOT» و پروژه ایستگاه گاز واحد احیا (طرح قائم) از پیشرفت چشمگیری برخوردار بوده و بدون شک با بهره‌برداری از آن‌ها، تحولی شگرف در حوزه آب و گاز کارخانه ذوب آهن ایجاد خواهد شد.