جایگاه برجسته شرکت معدنی و صنعتی چادرملو در زنجیره تامین صنعت فولاد

به گزارش کنکاش فردا، در سال‌های اخیر، موضوع توسعه زنجیره فولاد و نقش‌آفرینی آن به عنوان پیشران اقتصادی، یکی از مفاهیم پرتکرار در ادبیات اقتصاد ایران بوده است. در واقع با توجه به مزیت‌هایی که به طور ذاتی برای رشد بخش معدن و صنایع معدنی به ویژه صنعت فولاد در کشور وجود دارد، باید اذعان داشت که این صنعت می‌تواند به عنوان حوزه‌ای استراتژیک و تعیین‌کننده در مسیر تحقق اقتصاد غیرنفتی در کشور عمل کند. «توسعه پایدار» نیز یکی از کلیدواژه‌هایی است که همواره به عنوان ضرورتی برای بخش صنعت در کشور مطرح شده است. باید توجه داشت که اساسا یکی از ارکان توسعه پایدار در صنعت فولاد، تکمیل زنجیره تولید با هدف ایجاد ارزش افزوده در فرآورده‌های معدنی است؛ موضوعی که همواره در سیاست‌گذاری‌های شرکت معدنی و صنعتی چادرملو مورد توجه بوده است. برخورداری «کچاد» از زنجیره کامل تولید فولاد از معدن تا شمش، مزیت پررنگی برای این شرکت محسوب می‌شود و به تنهایی می‌تواند بیانگر نقش استراتژیک این شرکت در زنجیره تامین صنعت فولاد ایران باشد.

کارنامه‌ای پربار

شرکت معدنی و صنعتی چادرملو گام‌های بلندی در راستای تکمیل زنجیره فولاد برداشته است. این شرکت در سال گذشته بیش از ۱۷ میلیون تن محصول در زنجیره فولاد تولید کرده که حاکی از نقش موثر شرکت چادرملو در اقتصاد کشور و استان یزد و صنعت فولاد ایران است. کارنامه تولید شرکت معدنی و صنعتی چادرملو در سال گذشته، مملو از رکوردشکنی‌هایی است که به رغم تمام مشکلات و موانعی که بر سر راه تولید در این شرکت قرار داشته، رقم خورده‌اند. کارخانه گندله‌سازی این شرکت در سال گذشته سه میلیون و ۹۰۰ هزار و ۷۶۲ تن گندله تولید کرده که این عدد نه تنها ۱۵ درصد از ظرفیت اسمی این کارخانه بیشتر است بلکه بالاترین میزان تولید این محصول از آغاز فعالیت این کارخانه (۱۳۸۵) تا کنون محسوب می‌شود. این عملکرد قابل توجه شرکت چادرملو، در تولید شمش فولادی این شرکت نیز نمود یافته است. کارخانه شمش فولادی چادرملو در سال گذشته با عبور از ظرفیت اسمی این کارخانه به میزان ۱۹ درصد، یک میلیون و ۱۹۰ هزار و ۷۱۴ تن شمش فولادی در گریدهای مختلف تولید کرده و از این طریق، رکورد جدیدی را در حوزه تولید این محصول از بدو فعالیت این واحد تولیدی (۱۳۹۵) به ثبت رسانده است. گفتنی است که بالاترین میزان تولید شمش فولادی در این شرکت پیش از ثبت این رکورد، مربوط به سال ۱۴۰۱ با تولید یک میلیون و ۱۸۴ هزار و ۲۷۸ تن شمش فولادی بوده است.

روند رکوردشکنی‌های شرکت معدنی و صنعتی چادرملو در حوزه تولید، محدود به رکوردهای سالانه نبوده و به ثبت رکورد تولید روزانه نیز تسری یافته است. این شرکت در مهر ماه سال ۱۴۰۲ با تولید پنج هزار و ۵۵۵ تن شمش فولادی در یک روز، رکورد جدیدی را در این بخش ثبت کرد. گفتنی است که پیش از این، آخرین رکورد ثبت‌ شده در زمینه تولید روزانه شمش فولادی در این شرکت مربوط به اردیبهشت‌ ماه همان سال، با تولید چهار هزار و ۹۷۰ تن شمش بوده است. باید توجه داشت که این رکوردشکنی‌ها در حالی به دست آمده‌اند که این شرکت در مقاطعی از سال گذشته به دلیل محدودیت‌های انرژی (برق و گاز) با توقف تولید رو‌به‌رو بوده است. نگاهی به عملکرد تولید در شرکت معدنی و صنعتی چادرملو همچنین نشان می‌دهد که این شرکت در تمام بخش‌های تولید، از ظرفیت اسمی خود عبور کرده است که این موضوع با توجه به چالش‌ها و محدودیت‌های موجود، عملکرد قابل‌توجهی به حساب می‌آید.

شرکت معدنی و صنعتی چادرملو در سال ۱۴۰۲، بیش از ۱۰ میلیون و ۶۳۷ هزار تن کنسانتره، سه میلیون و ۹۰۰ هزار تن گندله، یک میلیون و ۱۹۰ هزار تن شمش فولادی و یک میلیون و ۶۰۳ هزار تن آهن‌ اسفنجی تولید کرده است. بر همین اساس، این شرکت در تولید کنسانتره رتبه دوم، در تولید گندله رتبه ششم، در تولید شمش فولادی رتبه هفتم و در تولید آهن‌ اسفنجی رتبه پنجم را در میان تولیدکنندگان اصلی محصولات یاد شده در کشور در اختیار داشته است. گفتنی است که این عملکرد به معنای سهم ۱۷ درصدی این شرکت از تولید کنسانتره، ۷ درصدی از تولید گندله، ۴ درصدی از تولید شمش فولادی و ۵ درصدی از تولید آهن‌ اسفنجی در کشور بوده است. روند سهم شرکت معدنی و صنعتی چادرملو از تولید کنسانتره و گندله در کشور در نمودار یک ارائه شده است. گفتنی است که شرکت معدنی و صنعتی چادرملو در حالی در جایگاه دومین تولیدکننده بزرگ کنسانتره در ایران قرار دارد که اختلاف تولید کنسانتره این شرکت با بزرگترین تولیدکننده این محصول در کشور کمتر از ۹۰۰ هزار تن است.

نمودار ۱٫ سهم شرکت معدنی و صنعتی چادرملو از تولید کنسانتره و گندله در کشور

نگاهی همه‌جانبه  

بررسی عملکرد فروش در شرکت معدنی و صنعتی چادرملو در وهله نخست از نقش‌آفرینی ویژه این شرکت در تامین نیاز بازار داخل کشور حکایت دارد. شرکت معدنی و صنعتی چادرملو در سال گذشته بیش از ۹ میلیون و ۲۲۷ هزار تن محصول را به فروش رسانده که از این مقدار، بیش از ۹۸ درصد سهم بازارهای داخلی بوده است. همچنین مقایسه مقدار فروش شرکت چادرملو در سال ۱۴۰۲ با سال قبل از آن، رشد بیش از ۲ درصدی فروش این شرکت را نشان می‌دهد. این شرکت در سال گذشته بیش از پنج میلیون و ۸۰۴ هزار تن کنسانتره سنگ‌آهن و دو میلیون و ۵۷ هزار تن گندله به فروش رساند؛ عملکردی که این شرکت را در رتبه نخست فروشندگان اصلی کنسانتره و جایگاه سوم فروشندگان گندله در کشور قرار می‌دهد. این شرکت همچنین سهم ۶۱ درصدی از فروش کنسانتره و ۱۰ درصدی از فروش گندله در کشور را به خود اختصاص داده است.

اصلی‌ترین مشتری شرکت معدنی و صنعتی چادرملو در سال گذشته، شرکت فولاد مبارکه اصفهان با سهم بیش از ۲۲ درصدی از درآمدهای فروش این شرکت بوده است. دیگر مشتریان اصلی این شرکت در سال ۱۴۰۲ را شرکت‌های فولاد خوزستان با سهم ۱۰٫۶ درصد، صنایع آهن و فولاد سرمد ابرکوه با سهم ۷٫۲ درصد، آهن و فولاد ارفع ۳٫۰۷ درصد، مجتمع معدنی و صنعتی آهن و فولاد بافق ۳٫۹ درصد و صنایع فولاد آلیاژی پاسارگاد ۲٫۹ درصد تشکیل داده بوده‌اند. بررسی عملکرد حمل محصول در «کچاد» نیز حمل بیش از ۱۴ میلیون و ۶۸۵ هزار تن محصول در سال گذشته توسط این شرکت را نشان می‌دهد؛ به طوری که از این مقدار، نزدیک به ۷۲ درصد به حمل کنسانتره و ۲۸ درصد به حمل گندله اختصاص داشته است.

عملکرد فروش گندله و شمش فولادی در شرکت معدنی و صنعتی چادرملو در نمودار ۲ آورده شده است. همان‌طور که در نمودار نیز مشاهده می‌شود، مقدار فروش شمش فولادی شرکت چادرملو از ۹۹۹ هزار تن در سال ۱۳۹۸، به بیش از یک میلیون و ۱۶۳ هزار تن در سال ۱۴۰۲ رسیده که بیانگر رشد بیش از ۱۶ درصدی فروش این محصول در بازه زمانی مورد بررسی است. نگاهی به روند فروش گندله در این شرکت نیز نشان می‌دهد که فروش این محصول از یک میلیون و ۷۱۱ هزار تن در سال ۱۳۹۸، به بیش از دو میلیون و ۵۷ هزار تن در سال ۱۴۰۲ افزایش یافته که به معنای رشد ۲۰ درصدی فروش گندله حد فاصل سال‌های ۱۳۹۸ تا ۱۴۰۲ در این شرکت است.

نمودار ۲٫ روند فروش گندله و شمش فولادی در شرکت معدنی و صنعتی چادرملو

باید توجه داشت که شرکت معدنی و صنعتی چادرملو طرح‌های توسعه‌ای مهمی را در حال اجرا دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به پروژه احداث کارخانه گندله‌سازی شماره ۲ این شرکت اشاره کرد که با هدف تولید گندله قابل استفاده در کارخانه‌های تولید آهن‌ اسفنجی تعریف شده است و در حال حاضر نیز بیش از ۲۴٫۵ درصد پیشرفت دارد. علاوه‌براین، شرکت چادرملو در برنامه‌های بلندمدت خود، طرح‌هایی نظیر احداث کارخانه مگامدول آهن‌ اسفنجی به ظرفیت دو میلیون تن در سال، احداث کارخانه‌های میلگرد و کلاف در شهرستان میبد و احداث کارخانه تولید ورق نورد گرم در اردکان را تعریف کرده است؛ البته به این موارد باید طرح‌های توسعه‌ای قابل‌توجهی که با همکاری شرکت‌های فرعی و وابسته چادرملو به انجام خواهند رسید را نیز اضافه کرد؛ طرح‌هایی که از احداث کارخانه تولید آهن‌ اسفنجی و کنسانتره گرفته تا ذوب، کلاف و فروآلیاژ را در بر می‌گیرند. بدیهی است که بهره‌برداری از طرح‌های توسعه‌ای یادشده نه تنها جایگاه این شرکت و شرکت‌های زیرمجموعه آن را در زنجیره فولاد ارتقا خواهند داد بلکه مسیر تحقق چشم‌اندازهای صنعت فولاد کشور را نیز تسهیل می‌کنند.