جایگاه تحقیق، توسعه و سیستم «IMS» در شرکت دانش پرتو نقش جهان

به گزارش کنکاش فردا، موضوع توسعه اقتصاد دانش‌بنیان با هدف تکیه بر توانمندی‌های داخلی و کاهش نیازمندی به واردات، یکی از مفاهیم مهم و مورد بحث در محیط اقتصاد و کسب‌وکار جهان تلقی می‌شود. این موضوع در مورد ایران نیز با توجه به شرایط تحریمی که در سال‌های گذشته با هدف محدود کردن دسترسی فعالان بخش صنعت به عرضه‌کنندگان تجهیزات و فناوری بر کشور اعمال شده، از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است و در این بین، شرکت‌های دانش‌بنیان می‌توانند با نوآوری‌ و عرضه فناوری‌های جدید، مقاومت ساختار اقتصاد ایران در مقابل تحریم‌ها را افزایش دهند و یاری‌رسان بخش صنعت برای خودکفایی و بی‌نیازی از واردات باشند. در واقع شرکت‌های دانش‌بنیان با تکیه بر پتانسیل‌های علمی و فنی خود می‌توانند به ساخت داخلی بسیاری از قطعات و تجهیزات بپردازند و از این طریق، به پیشبرد فعالیت‌های بخش صنعت در کشور نیز کمک کنند. نیم‌نگاهی به عملکرد شرکت‌های دانش‌بنیان نشان می‌دهد که این شرکت‌ها، از طریق بهره‌گیری از ظرفیت‌های دانشی و متخصصان داخلی، دستاوردهای ارزشمندی را برای کشور به ارمغان آورده‌اند.

شرکت دانش پرتو نقش جهان به عنوان یکی از بزرگ‌ترین و مهم‌ترین شرکت‌های دانش‌بنیان کشور، در مسیر خودکفایی و تامین و تولید تجهیزات استراتژیک بخش صنعت، گام‌های بلندی در راستای تامین نیازهای بخش صنعت، تحقیق و توسعه، گارانتی قطعات، بهینه‌سازی جریان ساخت و استقرار سیستم مدیریت یکپارچه (IMS) (به‌ ویژه در زمینه مدیریت کیفیت (ISO 9001) و نیز صلاحیت آزمایشگاه‌ها و کالیبراسیون تجهیزات (ISO 17025)) برداشته و همواره توجه ویژه‌ای به ارتقای کیفیت و افزایش طول عمر قطعات داشته است. محصولات تولیدی شرکت دانش پرتو نقش جهان که حاصل فعالیت واحدهای تحقیق و توسعه این شرکت هستند، در معادن، کارخانه‌های فولادسازی و صنایع مس کاربرد ویژه‌ای دارند؛ به طوری که نام بزرگ‌ترین شرکت‌های کشور در حوزه‌های یاد شده، در میان مشتریان این شرکت به چشم می‌خورد. بنابراین باید اذعان داشت که شرکت دانش پرتو نقش جهان با تولیدات خود نقش تعیین‌کننده‌ای در پیشبرد فعالیت صنایع بزرگ و استراتژیک کشور ایفا می‌کند.

مزیتی پررنگ

با توجه به فضای رقابتی حاکم بر کسب‌و‌کارها، سازمان‌ها ناگزیرند که انطباق‌پذیری خود با تحولات را افزایش دهند و عملکرد کلی خود را نیز بهبود ببخشند. در همین راستا، سیستم‌های مدیریت یکپارچه «Integrated Management System» از مهم‌ترین ابزارهایی هستند که می‌توانند مسیر تحقق اهداف سازمانی را تسهیل کنند. سیستم‌های مدیریت یکپارچه در واقع ادغام چندین سیستم مدیریتی (معمولا شامل مدیریت کیفیت، مدیریت محیط‌ زیست، مدیریت ایمنی و بهداشت شغلی و مدیریت امنیت اطلاعات) در یک چارچوب منسجم در سازمان هستند. ادغام این استانداردها در سیستم مدیریت یکپارچه، مزایای بسیاری را برای سازمان به همراه دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به ساده‌سازی فرایندها، افزایش تاب‌آوری سازمانی، ارتقای بهره‌وری، کاهش هزینه‌ها و بهبود مدیریت زمان اشاره کرد. تحقیق و توسعه «Research & Development» نیز که می‌تواند به صورت پیدایش دانش جدید در فضای کسب‌و‌کار تعریف شود، فعالیتی است که با هدف توسعه محصولات، فرایندها، ارائه خدمات جدید و یا بهبود خدمات فعلی در سازمان‌ها به کار گرفته می‌شود. شرکت دانش پرتو نقش جهان نیز که بیش از دو دهه در زمینه ریخته‌گری و ماشین‌کاری قطعات صنعتی تجربه دارد، با انجام فرایندهای تحقیق و توسعه، در حوزه تامین قطعات استراتژیک پایه مس و تحقق اقتصاد دانش‌بنیان در کشور نقش مهمی ایفا می‌کند.

از آنجایی که اساسا باوری عمومی مبنی بر کیفیت پایین‌تر محصولات داخلی نسبت به نمونه‌های خارجی در میان مشتریان وجود دارد، لازم است که تولیدکنندگان داخلی با تمام توان برای تغییر این باور از طریق رشد کیفی محصولات خود تلاش کنند. از این رو، شرکت دانش پرتو نقش جهان نیز همواره به حفظ و ارتقای کیفیت محصولات خود به صورت ویژه‌ای توجه داشته است. این شرکت با بهره‌گیری از دستگاه‌هایی مانند تراش، فرز «CNC» و منوال، جوش، تجهیزات ریخته‌گری، آزمایشگاه کوانتومتری و… توانسته است کیفیت تولیدات خود را تا حد امکان  ارتقا ببخشد.

همان‌طور که پیش‌تر نیز اشاره شد، سیستم یکپارچه مدیریت در شرکت دانش پرتو نقش جهان، عمدتا بر پایه مدیریت کیفیت و صلاحیت آزمایشگاه‌ها و کالیبراسیون تجهیزات بنا نهاده شده است؛ استانداردهایی که به طور مستقیم بر کیفیت محصولات تولید شده در این شرکت تاثیر‌گذارند. گفتنی است که استاندارد مرتبط با فعالیت‌های آزمایشگاهی (ISO 17025)، در حال حاضر در تمامی کشورهای توسعه‌یافته و در حال توسعه جهان با هدف حصول اطمینان از کیفیت خدمات و رضایت مشتریان مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین از دیگر اقداماتی که در راستای ارتقای کیفی محصولات در این شرکت انجام شده است، می‌توان به تقویت ایستگاه‌های بازرسی و کنترل کیفیت اشاره کرد که در تمام خطوط تولید این شرکت به طور منظمی در حال فعالیت هستند. گفتنی است که رقیبان اصلی شرکت دانش پرتو نقش جهان را باید در میان تولیدکنندگان خارجی جست‌و‌جو کرد و بنابراین کیفیت محصولات تولیدی این شرکت نیز صرفا با نمونه‌های خارجی مقایسه می‌شود. این عامل در کنار سهولت دسترسی به محصولات این شرکت و خدمات پس از فروش آن، مزیت قابل‌توجهی برای شرکت دانش پرتو نقش جهان در مقایسه با تولیدکنندگان خارجی به شمار می‌آید.

ارمغان تحقیق و توسعه

واحدهای تحقیق و توسعه در شرکت دانش پرتو نقش جهان به طور مداوم به مطالعه محیط کسب‌و‌کار می‌پردازند. گفتنی است که این مطالعات دو دسته کلی شامل نوآوری در محصول و نوآوری در تکنولوژی تولید قطعات را در بر می‌گیرند. نتیجه این رویکرد نیز طراحی و تولید محصولات جدید با امکان دسترسی به بالاترین سطح از تکنولوژی است. در واقع این واحدها همواره در حال مطالعه و بررسی نحوه به‌کار‌گیری دانش و تکنولوژی روز برای تولید محصولاتی با‌کیفیت هستند. بی‌تردید این موضوع تاثیر بسزایی بر ارتقای کیفیت محصولات این شرکت داشته است. واحدهای تحقیق و توسعه شرکت دانش پرتو نقش جهان همچنین توجه ویژه‌ای به رویکرد توسعه سبد محصول دارند. در همین راستا، این واحدها با هدف به‌روز‌رسانی طراحی قطعات تولیدی و بهبود مستمر کیفیت آن‌ها، به طور پیوسته به رصد بازارهای خارجی نیز می‌پردازند؛ راهبردی که افزایش پویایی واحد تحقیق و توسعه و نیز مهندسی معکوس این شرکت را به همراه دارد.

اگرچه فعالیت‌های تحقیق و توسعه مزایای بسیاری برای شرکت دانش پرتو نقش جهان به همراه داشته است اما اساسا پیشبرد این فعالیت‌ها مسیری بدون چالش برای این شرکت محسوب نمی‌شود. یکی از موانعی که پیش روی فعالیت‌های واحد تحقیق و توسعه وجود دارد، ثبت نکردن دقیق عملکرد محصولات در زمان بهره‌برداری از سوی مشتریان است. این مسئله موجب می‌شود که مراجعه حضوری کارشناسان مجموعه به واحدهای تولیدی برای بررسی و ارزیابی عملکرد محصولات، روند فعالیت‌های اصلی واحدهای تحقیق و توسعه را با اختلال مواجه کند. بدیهی است که این مسئله را نمی‌توان به همه مشتریان این شرکت تعمیم داد زیرا همکاری موثر برخی مشتریان با این مجموعه از طریق ثبت دقیق پارامترهای اثرگذار، زمینه را برای ارتقای بیش از پیش کیفیت محصولات داخلی فراهم می‌آورد.

فعالیت واحدهای تحقیق و توسعه در شرکت دانش پرتو نقش جهان، با دستاوردهای بسیاری برای این شرکت همراه بوده است. بومی‌سازی و تولید انبوه کریستالیزاتور که قطعه‌ای استراتژیک در خطوط ریخته‌گری پیوسته به شمار می‌آید و نقش مهمی در انجماد اولیه مذاب ایفا می‌کند، نمود بارزی از اهمیت جایگاه تحقیق و توسعه در شرکت دانش پرتو نقش جهان است. تامین این محصول تا پیش از بومی‌سازی آن (طی ۲۵ تا ۳۰ سال گذشته)، از محل واردات صورت می‌گرفت که طبیعتا با ارزبری قابل‌توجهی نیز همراه بوده است. بدیهی است که این مسئله با توجه به شرایط تحریمی کشور از اهمیت دو چندانی برخوردار است. از دیگر دستاوردهای درخشان تحقیق و توسعه در شرکت دانش پرتو نقش جهان که در حوزه بومی‌سازی محصولات استراتژیک نمود پیدا کرده است، می‌توان به ساخت «KT Cooling»، پروانه‌های مورد استفاده در رانش کشتی‌ها با مقاومت در برابر شوری آب دریا، واتر ژاکت مورد استفاده در مجرای خروجی کوره‌های ذوب سنگ مس و «Cooling Element» که در دریچه دهانه کوره فلش قرار می‌گیرد و کنسانتره و گاز را به داخل کوره‌های فلش انتقال می‌دهد، اشاره کرد. علاوه‌برآن‌ها، ساخت الکترود مسی که در کوره‌های قوس الکتریکی در فولادسازی استفاده می‌شود و همچنین اکسیژن لانس مورد استفاده در کوره‌های فوق سنگین فولادسازی که کاهش زمان ذوب را به همراه دارد نیز از جمله اقدامات قابل توجه شرکت دانش پرتو نقش جهان در زمینه بومی‌سازی به شمار می‌آیند.

گفتنی است که برخی از قطعات بومی‌سازی‌ شده در این شرکت برای نخستین بار در کشور ساخته شده‌اند که «KT Cooling»، «Oxygen Lance»، «Launder» و «Slagging Panel» از آن جمله‌اند. همچنین نگاهی به محصولات تولید‌ شده در شرکت دانش پرتو نقش جهان، از طیف وسیع و متنوع محصولات این شرکت حکایت دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به ساخت قطعات ریخته‌گری فلزات رنگین، یاتاقان‌های بابیتی و بابیت‌ریزی قطعات، ساخت قطعات فلزی (مونتاژکاری)، انواع لاینر‌های برنزی، قطعات ماشین‌کاری سبک، متوسط و سنگین، قطعات ریخته‌گری گریز از مرکز، انواع پمپ‌ها، دفیوزرها، چک ولوها و ایمپلرها، انواع درام مسی و همچنین قطعات سنگین مسی و آلیاژی در صنایع فولاد، نفت، گاز، پتروشیمی و صنایع مس اشاره کرد. بی‌تردید واحدهای تحقیق و توسعه در شرکت دانش پرتو نقش جهان، نقش بسزایی در تولید محصولات یاد شده در این شرکت داشته‌اند؛ به طوری که تصور تولید داخلی چنین محصولاتی بدون بهره‌گیری از ظرفیت واحدهای تحقیق و توسعه دشوار به نظر می‌رسد.