سالکو، نماد سازمانی با بهره‌وری بالا در صنعت آلومینیوم کشور

بهره‌وری در محیط کسب‌وکار به صورت استفاده بهینه و کارآمد از مواد و منابع در دسترس تعریف می‌شود. این مقوله در صنعت آلومینیوم کشور که به لحاظ تامین مواد اولیه با محدودیت مواجه است و به عنوان صنعتی انرژی‌بر شناخته می‌شود، اهمیت دوچندانی دارد. شرکت مجتمع صنایع آلومینیوم جنوب (سالکو)، به‌ عنوان یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان آلومینیوم کشور، موضوع ارتقای مستمر بهره‌وری را در همه ابعاد و جوانب فعالیت خود در قالب برنامه‌های مختلف دنبال می‌کند. به علاوه، این شرکت با بهره‌مندی از تکنولوژی‌های پیشرفته و به‌کارگیری منابع انسانی متخصص، عملکرد و کارایی فرایندها را تا حد ممکن افزایش داده است که این امر در رشد رقابت‌پذیری و سودآوری این شرکت نیز موثر واقع می‌شود.

به گزارش کنکاش فردا، آنچه که در محیط امروز کسب‌وکار یک سازمان بهره‌ور را از سایر رقبا متمایز می‌سازد، توانمندی‌های آن در استفاده کارآمد و بهینه از منابع در دسترس خود در راستای ارزش‌افزایی و جهش تولید است که از جنبه‌های مختلف موجب افزایش توان رقابت می‌شود. سطوح بالای بهره‌وری در هر بنگاه صنعتی با نتایج ارزشمندی از جمله رشد تولید، ارتقای کیفیت محصولات، کاهش خطاها و ضایعات، مدیریت هزینه‌ها، رشد درآمدهای عملیاتی و افزایش رقابت‌پذیری همراه است. موضوع بهره‌وری در صنعت آلومینیوم ایران به عنوان صنعتی که هم از حیث تامین مواد اولیه و هم از جنبه تامین برق با محدودیت مواجه بوده، از اهمیت دوچندانی برخوردار است. بهبود سطوح بهره‌وری در صنعت آلومینیوم، علاوه بر اینکه امکان استفاده حداکثری از ظرفیت‌های تولید را فراهم می‎‌کند، موجب بهینه‌سازی و کاهش هدررفت انرژی می‌شود و انتشار آلایندگی‌های زیست‌محیطی را نیز به حداقل می‌رساند.

شرکت مجتمع صنایع آلومینیوم جنوب (سالکو) به عنوان یکی از نقش‌آفرینان برجسته صنعت آلومینیوم کشور شناخته می‌شود که توجه ویژه‌ای را به موضوع بهبود بهره‌وری در همه ابعاد و فرایندها دارد و بهره‌مندی از تکنولوژی‌‌های پیشرفته، شرایط مناسبی را از این حیث برای این تولیدکننده استراتژیک صنعت آلومینیوم کشور ایجاد می‌کند. در واقع این شرکت با تمرکز ویژه بر شناسایی عوامل موثر بر تولید بهره‌ور از جمله بهبود مصرف انرژی در واحدهای تولید، آراستگی محیط کار و توسعه شایستگی‌ها و توان منابع انسانی در مسیر بهبود و پیشرفت مستمر گام برمی‌دارد. توجه همه‌جانبه سالکو به بهبود مستمر بهره‌وری نه‌‌ تنها منجر به رشد مداوم عملکرد این شرکت طی ماه‌ها و سال‌های اخیر شده بلکه زمینه پاسخ‌گویی به نیاز مشتریان و تولید محصولات مطابق با الزامات آن‌ها را فراهم آورده است.

استراتژی عبور از چالش‌ها

اگرچه بنیان صنعت آلومینیوم ایران بر پایه استفاده از مزیت انرژی کشور در راستای ارزش‌افزایی و توسعه صنعتی گذاشته شد اما در ماه‌های اخیر این صنعت، به شکل خاصی با بحران تامین برق و انرژی مواجه بوده است. از طرفی، محدودیت‌های منابع معدنی و زنجیره آلومینیوم کشور، این صنعت را برای تامین مواد اولیه مورد نیاز خود به واردات وابسته می‌کند. با توجه به شرایط فعلی صنعت آلومینیوم، در حال حاضر اغلب تولیدکنندگان و فعالان این صنعت با کمتر از ظرفیت اسمی خود فعالیت می‌کنند که این مسئله با کاهش بهره‌وری و افزایش هزینه‌های سربار منجر به افزایش هزینه‌های تولید و بهای تمام‌ شده و در نهایت کاهش حاشیه سود می‌شود. در چنین شرایطی علاوه بر سودآوری، رقابت‌پذیری فعالان صنعت نیز تحت‌الشعاع قرار می‌گیرد.

فعالیت شرکت مجتمع صنایع آلومینیوم جنوب نیز همانند سایر بازیگران صنعت آلومینیوم ایران، در ماه‌های اخیر تحت تاثیر معضلات یاد شده قرار گرفته است. باید در نظر داشت که فرایند تولید آلومینیوم، فرایندی پیوسته و بدون امکان توقف است و بروز قطعی برق، آسیب‌های شدیدی را متوجه آن می‌کند. با این وجود قطعی برق در فصل تابستان موجب از مدار خارج شدن برخی سلول‌های احیا شد که این مسئله تحقق برنامه‌های تولید این شرکت را با مشکل مواجه می‌کرد. بنابراین اقدامات لازم برای راه‌اندازی مجدد و آماده‌سازی سلول‌های احیا با دقت و سرعت بالا انجام شد تا امکان دستیابی به بالاترین سطح راندمان و تحقق برنامه‌های تولید محقق شود. با توجه به آمار تولید انجام شده در این مجتمع و پیش‌بینی تولید آتی، به نظر می‌رسد این شرکت در سال جاری تولید حدود ۲۵۸ هزار تن را که معادل ۸۶ درصد ظرفیت اسمی کارخانه است، محقق کند.

یکی از مهم‌ترین جنبه‌های ارتقای سطوح بهره‌وری و تحقق برنامه‌های تولید، تامین پایدار و به‌موقع مواد اولیه است که تقریبا ۹۵ درصد آن از خارج تامین می‌شود. این مسئله صنعت آلومینیوم و به طور خاص سالکو را نسبت به تحولات بازارهای بین‌المللی، نوسانات قیمت، اختلال در زنجیره تامین و … آسیب‌پذیر می‌کند. از طرفی، چالش‌های حمل‌ونقل در داخل کشور نیز می‌تواند عملکرد تولید، فروش و عمل به تعهدات در صنعت آلومینیوم را با ریسک‌ مواجه کند. با توجه به این مسئله، شرکت مجتمع صنایع آلومینیوم جنوب تلاش می‌کند که با جذب شرکت‌های توانمند در فرایند تامین مواد اولیه و استفاده از ظرفیت این شرکت‌ها، بهره‌وری خود را در تامین بهینه مواد اولیه ارتقا ببخشد.

نگرشی عمیق

اساسا به کارگیری تجهیزات و ماشین‌آلات پیشرفته و مطابق با تکنولوژی‌های نوین، نقشی کلیدی در افزایش راندمان فرایندهای تولید آلومینیوم ایفا می‌کند. در واقع تکنولوژی‌های جدید با بهبود بازدهی عملکرد، نه‌ تنها کیفیت محصولات را ارتقا می‌دهند بلکه منجر به کاهش هزینه‌های تولید و اثرات زیست‌محیطی ناشی از فرایندهای تولید آلومینیوم می‌شوند. شرکت مجتمع صنایع آلومینیوم جنوب به عنوان شرکتی پیشرو در صنعت آلومینیوم کشور با برخورداری از جدیدترین تکنولوژی تولید آلومینیوم، قادر به تولید محصولات با بالاترین سطح کیفیت و مطابق با الزامات مشتریان است. واحدهای تولید سالکو شامل بخش‌های مختلفی اعم از پست سوئیچینگ ۲۳۰ کیلولت عایق گازی و رکتیفایرها، سالن‌های احیا، واحد کنترل آلودگی واحدهای احیا، سیستم‌های انتقال و ذخیره‌سازی آلومینا و فلوراید، کارگاه‌های ریخته‌گری، کارگاه‌های تولید آند خام، پخت آند و میله‌گذاری آند و … است که در هریک از این واحدها از تجهیزات مکانیزه و پیشرفته‌ با بهره‌وری بالا استفاده می‌شود. باید در نظر داشت که هماهنگی و میزان آماده‌به‌کاری تجهیزات و ماشین‌آلات نیز یکی از مولفه‌های اساسی افزایش راندمان تولید به شمار می‌آید. بنابراین برنامه‌ریزی هدفمندی برای افزایش آماده‌‎به‌کاری تجهیزات در قالب عملیات نگهداری و تعمیرات انجام می‌شود. از آنجایی که عملیات نت مستلزم تامین مناسب و به‌ موقع قطعات و تجهیزات است، برنامه‌ریزی منظم و منسجمی برای تامین لوازم یدکی مورد نیاز تولید جهت کمک به انجام تعمیرات و نگهداری منظم تجهیزات در سالکو صورت گرفته است.

رشد کمی و کیفی تولید و توسعه سبد محصولات، از جمله استراتژی‌های کلیدی شرکت مجتمع صنایع آلومینیوم جنوب برای حضور موثرتر و نقش‌آفرینی در بازارهای داخلی و بین‌‌المللی به شمار می‌آید. به همین دلیل، تمرکز این شرکت بر دستیابی به بالاترین سطح راندمان تولید و بهینه‌سازی فرایندها، می‌تواند زمینه‌ساز تحقق اهداف و برنامه‌های استراتژیک آن باشد. به منظور دستیابی به این هدف، توسعه سبد محصولات با تمرکز بر توانمندی‌ها در تولید محصولات باکیفیت در دستور کار سالکو قرار گرفته است. تنوع‌بخشی به سبد محصولات به سالکو این امکان را می‌دهد تا با تولید محصولاتی متنوع و باکیفیت، پاسخ‌گوی نیاز بازارهای داخلی و بین‌المللی باشد و به این ترتیب تولید شمش‌های ۵۰ پوندی و یک هزار پوندی و تولید اسلب و بیلت در دامنه محصولات این مجموعه در نظر گرفته شده است.

یک جایگاه ویژه

نظام آراستگی محیط کار «۵S» یکی از رویکردهای حفظ و ارتقای بهره‌وری در محیط‌های صنعتی به شمار می‌رود که بر پایه پیاده‌سازی مجموعه‌ای از اصول برای ایجاد و حفظ نظم در محیط کسب‌وکار استوار است. با توجه به این مسئله، در شرکت مجتمع صنایع آلومینیوم جنوب نیز نظام آراستگی محیط کار در تمامی واحدها و بخش‌ها استقرار یافته است و با برنامه‌ریزی ساختاریافته در هر یک از محیط‌ها مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. یکی از مهم‌ترین اهداف سالکو از استقرار این نظام، حذف امور غیرضروری و بهینه‌سازی فرایندها بوده است. ارزیابی عملکرد نظام آراستگی محیط کار در این شرکت به طور منظم در واحدهای مختلف انجام می‌شود و این مسئله تاثیرات مثبتی را بر ارتقای بهره‌وری در همه ابعاد فعالیت سالکو خواهد داشت. سیستم آراستگی «۵S» هزینه‌های اولیه اجرای نسبتا پایینی دارد که یادگیری اصول آن برای تمامی کارکنان آسان و بدون نیاز به آموزش‌های حرفه‌ای و پیچیده است و استقرار آن منجر به ایجاد محیطی منظم می‌شود. از طرفی، اجرای این نظام به افزایش کارآمدی محیط کار و ایمنی و کاهش خطاها و حوادث در محیط کار کمک می‌کند. باید به این نکته نیز توجه داشت که در محیط سالم و منظم، بهره‌وری و کارایی منابع انسانی نیز به طور قابل‌توجهی افزایش می‌یابد و به این ترتیب از بروز حوادث ناگوار جلوگیری می‌شود.

به طور کلی، منابع انسانی یکی از مهم‌ترین ارکان ارتقای بهره‌وری در سازمان به شمار می‌آیند و برخورداری از محیطی منظم و آراسته، به بهبود روحیه و عملکرد این سرمایه‌های ارزشمند کمک شایانی می‌کند. در شرکت مجتمع صنایع آلومینیوم جنوب نیز بهبود مستمر، استانداردسازی و تثبیت فرایندهای تولید، منجر به ایجاد محیطی ایمن و در راستای بهبود عملکرد منابع انسانی شده است. باید در نظر داشت که در چشم‌اندازهای سالکو، مفاهیم مختلف نظیر توسعه امنیت کاری و سلامت سازمانی و بهبود و ارتقای عملکرد فردی و گروهی در نظر گرفته شده‌ است تا به این ترتیب پیشرفت چشمگیری در حوزه منابع انسانی نیز رقم بخورد.

سالکو با توجه به نقش مهم و پررنگ سرمایه‌های انسانی در بهبود عملکرد تولید و ارتقای بهره‌وری، آموزش را به عنوان یکی از مهم‌ترین محورهای توسعه منابع انسانی در دستور کار قرار داده است. حضور سرمایه‌های انسانی متخصص و استفاده از مهارت و تخصص آن‌ها، یکی از مهم‌ترین مزیت‌های سالکو در راستای بهبود و ارتقای بهره‌وری به شمار می‌آید. در این شرکت آموزش‌های عمومی و تخصصی به صورت مستمر در قالب برنامه‌های ضمن خدمت برگزار می‌شود تا همواره دانش و مهارت آن‌ها متناسب با علم و تکنولوژی جدید به‌روزرسانی شود. علاوه‌براین، آموزش‌های متنوعی نیز برای سرمایه‌های انسانی جذب‌ شده از طریق آزمون‌های ورودی در نظر گرفته شده است. به این ترتیب منابع انسانی به عنوان یار استراتژیک سازمان با دستیابی به بهینه‌ترین سطح بهره‌وری و کارایی، در جهت تحقق اهداف و چشم‌اندازهای سازمان گام برمی‌دارند.