هوشمندسازی، محور ارتقای راندمان در شرکت فولاد آلیاژی ایران

در محیط کسب‌وکار امروز که رقابت‌پذیری یک بنگاه صنعتی به شدت وابسته به میزان کارایی و عملکرد خطوط تولید و ارتقای کیفیت محصولات است، تمرکز بر بهبود بهره‌وری از طریق به‌روزرسانی تکنولوژی‌های تولید، بلوغ فرایندها و پیاده‌سازی سیستم‌های مدیریت انرژی می‌تواند موفقیت بنگاه‌های صنعتی را تضمین کند. شرکت فولاد آلیاژی ایران که از تولیدکنندگان برجسته محصولات آلیاژی و مهندسی در کشور و خاورمیانه به شمار می‌آید، افزایش کارایی و اثربخشی را با نظر به تحولات صنعت فولاد دنبال می‌کند. در این راستا، هوشمندسازی و تحول دیجیتال در همه ابعاد و جوانب فعالیت این شرکت در دست بررسی و اجرا است. علاوه‌براین، تمرکز بر ارتقای سطح آماده‌به‌کاری تجهیزات و ماشین‌آلات و سیستم‌های مدیریت انرژی موجب شده‌اند تا راندمان ریخته‌گری در واحدهای تولید این شرکت در نیمه نخست سال ۱۴۰۳ به بیش از ۹۴٫۴ درصد برسد. در همین راستا، خبرنگار پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات‌آنلاین» گفت‌وگویی با محمد کمال‌زاده، مدیرعامل شرکت فولاد آلیاژی ایران تدارک دیده است که متن کامل آن را در ادامه خواهیم خواند:

ارزیابی جنابعالی از اهمیت ارتقای بهره‌وری در کارخانه‌های صنعتی و فولادی کشور به ویژه شرکت فولاد آلیاژی ایران چیست؟

در هر بنگاه اقتصادی و صنعتی، مفهوم بهره‌وری به شکل استفاده بهینه و کارآمد از منابع و مواد مصرفی قابل تعریف است و بهبود و ارتقای آن در هر سازمانی، افزایش قدرت رقابت در بازارهای داخلی و بین‌المللی را به همراه دارد و زمینه کاهش هزینه‌ها، افزایش تولید، رشد سطوح درآمدی و بهبود مستمر کیفیت و کمیت محصولات را فراهم می‌کند. این موضوع در صنعت فولاد که با حجم بالای مصرف مواد و انرژی و سرمایه‌گذاری‌های کلان‌ همراه است، اهمیت دوچندانی دارد و مستلزم توجه ویژه به موضوعاتی نظیر به‌روز‌آوری مستمر فناوری‌ها، ارتقای سطوح دانش و تخصص سرمایه‌های انسانی، ایجاد محیط مناسب کسب‌وکار و تولید پایدار در این صنعت است؛ موضوعی که بستر افزایش رقابت‌پذیری و حفظ و ارتقای جایگاه صنعت فولاد ایران در بازارهای جهانی را ایجاد می‌کند. شرکت فولاد آلیاژی ایران «فولاژ» به عنوان مهم‌ترین و بزرگ‌ترین تولیدکننده محصولات آلیاژی و مهندسی در کشور و خاورمیانه، با توجه به نقش کلیدی خود در تامین بازارهای داخلی و بین‌المللی، ارتقای بهره‌وری را در همه ابعاد و جوانب کسب‌وکار در اولویت قرار داده و با بررسی موشکافانه عوامل موثر بر آن، در صدد تحقق بیشترین کارایی و اثربخشی بوده است. این شرکت با تمرکز بر بهینه‌سازی مواد مصرفی و انرژی، به‌روزرسانی تکنولوژی تولید، همگام شدن با تحولات انقلاب صنعتی چهارم و توسعه مهارت و آموزش منابع انسانی در مسیر بهبود کارایی و ارتقای سطح بهره‌وری حرکت می‌کند و به دستاوردهای ارزشمندی در این حوزه دست یافته است.

در خصوص اقدامات و دستاوردهای «فولاژ» در زمینه افزایش بهره‌وری توضیحاتی ارائه بفرمایید.

یکی از معیارهای اساسی ارزیابی کارآمدی و بهره‌وری در فرایندهای تولید یک واحد صنعتی، توانمندی‌های آن در زمینه تولید محصولات کیفی است. به عبارت دیگر میزان بهره‌وری در سازمان، ارتباط مستقیمی با کیفیت محصولات و انطباق آن‌ها با استانداردها و معیارهای تعریف‌ شده دارد. بنابراین شرکت فولاد آلیاژی ایران که طیف وسیعی از گریدهای فولادی را به بازار عرضه می‌کند، ارتقای شاخص‌های بهره‌وری را در قالب برنامه‌های بهبود مستمر در دستور کار قرار می‌دهد. سبد محصولات این شرکت که شامل انواع گریدهای فولاد آلیاژی شامل میکروآلیاژ، بلبرینگ، ابزار گرم‌کار، فولاد سخت‌شونده، فنر، فولاد خوش‌تراش، فولاد عملیات حرارتی و … است، در صنایع مختلف از جمله لوازم پزشکی و جراحی، ابزارسازی، صنایع خودروسازی و ماشین‌آلات و ادوات کشاورزی کاربرد دارند. بنابراین توسعه کیفی محصولات، مطابق با نیاز مشتریان و تولید آن‌ها بر اساس استانداردهای جهانی برای نقش‌آفرینی موثر در بازارهای هدف و جلب مستمر رضایت مشتریان امری ضروری است. حفظ و ارتقای کیفیت محصول، مستلزم توجه ویژه به همه عوامل موثر بر تولید و تمرکز بر بهبود مستمر آن‌ها و افزایش بهره‌وری فرایندها است. با توجه به این مسئله، شرکت فولاد آلیاژی ایران ارتقای بهره‌وری را از نخستین مرحله فعالیت خود مورد توجه قرار می‌دهد؛ به طوری که مواد اولیه و اقلام مصرفی ورودی خطوط تولید از بالاترین سطح کیفیت برخوردار باشند. از طرفی، میزان آماده‌‌به‌کاری تجهیزات و ماشین‌آلات و به‌روزرسانی تکنولوژی‌های تولید از موضوعات مهم و تاثیرگذار در ارتقای سطح بهره‌‌وری در واحدهای صنعتی و تولیدی به شمار می‌آیند. با توجه به این مسئله، شرکت فولاد آلیاژی ایران انجام عملیات نگهداری و تعمیرات را به شکلی سازمان‌یافته و موثر در اولویت قرار داده است و رویکردها و استراتژی‌های کارآمدی را برای بهبود عملکرد ماشین‌‎آلات و تجهیزات دنبال می‌کند. انجام عملیات نت پیشگیرانه و برنامه‌ریزی‌ شده، از مهم‌ترین اقدامات در این راستا به شمار می‌آید. علاوه‌براین، شرکت فولاد آلیاژی ایران در اقدامی متفاوت نسبت به هوشمندسازی فرایندها و استفاده از هوش مصنوعی در بخش‌ها و فرایندهای مختلف واحدهای تولیدی خود اقدام کرده است.

شرکت فولاد آلیاژی ایران چه اهداف و برنامه‌هایی را در مسیر هوشمندسازی و انقلاب صنعتی چهارم دنبال می‌کند؟

اساسا انقلاب صنعتی چهارم با متحول کردن تکنولوژی‌ها و فناوری‌های تولید و افزایش دقت عملکرد و سرعت عملیات، رقابت‌پذیری و بهره‌وری را در صنعت فولاد وارد مرحله جدیدی کرده‌ است. شرکت فولاد آلیاژی ایران نیز که از ابتدا فعالیت خود را بر مبنای تکنولوژی و دانش فنی پیشرفته شرکت‌های اروپایی آغاز کرده و در حال حاضر نیز از جدیدترین تجهیزات ذوب، نورد و عملیات حرارتی و تکمیل‌کاری بهره‌ می‌برد، با توجه به نقش مهم و تاثیرگذار هوشمندسازی بر ابعاد مختلف عملکرد صنایع فولادی، این موضوع را در برنامه‌های بهبود و توسعه‌ خود قرار داده است. در این شرکت با نظر به نقش هوشمندسازی در ارتقای سطح بهره‌وری، عیب‌یابی خطوط تولید با استفاده از نرم‌افزارهای پایش آنلاین انجام می‌شود که این مسئله با بهبود عملیات نت مناسب و کاهش خرابی‌های ناگهانی، زمینه تولید بدون توقف را محقق کرده است. این مسئله علاوه بر افزایش کارایی و اثربخشی در فرایندهای تولید، منجر به افزایش بهره‌وری و کاهش خسارت‌ها و آسیب‌ها به خطوط تولید می‌شود. ارتقای کیفیت محصول، از جمله نتایج ارزشمند هوشمندسازی به شمار می‌آید و با توجه به اینکه در چشم‌اندازهای شرکت فولاد آلیاژی ایران نیز افزایش صادرات محصولات ارزش‌افزا به کشورهای اروپایی بر پایه استانداردها و تکنولوژی‌های نوین هدف‌‌گذاری شده است، همگام شدن با تحولات دیجیتال می‌تواند مسیر تحقق این چشم‌انداز را هموار کند. باید در نظر داشت که بهره‌وری بالای خطوط تولید و افزایش آماده‌به‌کاری تجهیزات و ماشین‌آلات به جلوگیری از حوادث و بهبود ایمنی محیط کار نیز منجر می‌شود و با توجه به این مسئله، شرکت فولاد آلیاژی ایران در سال جاری به عنوان شرکت برتر حوزه ایمنی محیط کار در استان یزد انتخاب شده است.

با توجه به اینکه امروز ناترازی انرژی به مهم‌ترین دغدغه فولادسازان کشور تبدیل شده است، «فولاژ» چه رویکردی را در راستای مقابله با این معضل در پیش گرفته است؟

بهبود و ارتقای شاخص‌های مصرف انرژی و آب، از جلوه‌های مهم افزایش راندمان و بهره‌وری در واحدهای صنعتی و تولیدی محسوب می‌شود که هم بر بهای تمام‌ شده و صرفه اقتصادی محصولات تاثیرگذار است و هم زمینه تولید پایدار را فراهم می‌کند. شرکت فولاد آلیاژی ایران نیز در سال‌های اخیر با تمرکز بر مقوله بهره‌وری توانسته است میزان مصرف آب را در خطوط تولید خود به طور قابل‌توجهی کاهش دهد؛ به طوری که امروز لقب کم‌آبخواه‌ترین شرکت فولادی کشور را به خود اختصاص می‌دهد. این شرکت در حوزه بهینه‌سازی مصرف انرژی نیز اقدامات موثری را به انجام رسانده است که از جمله آن‌ها می‌توان به اجرای «Revamp» کوره شماره یک اشاره کرد و با انجام آن سالانه حدود ۱۰ میلیون کیلووات ساعت در مصرف انرژی صرفه‌جویی می‌شود. با اقدامات و برنامه‌های بهبود و اصلاح در حوزه مصرف انرژی و آب، راندمان واحد ریخته‌گری شماره یک در نیمه نخست سال ۱۴۰۳ به ۹۴٫۴ درصد رسیده که در مقایسه با سال‌های گذشته افزایش چشمگیری یافته و با توجه به این مسئله، پروژه «Revamp» کوره شماره دو نیز در دستور کار قرار گرفته است. در ادامه اقدامات بهینه‌سازی مصرف انرژی در خطوط تولید، عوامل موثر بر مصرف انرژی تجهیزات و ماشین‌آلات در واحدهای تولید شناسایی شده‌اند و اقدامات بهبود و اصلاح آن انجام شده است. علاوه‌براین موارد، شرکت فولاد آلیاژی ایران با تمرکز بر مدیریت مصرف انرژی مطابق با قانون اصلاح الگوی مصرف، توانسته است با کنترل اتلاف انرژی در واحدهای مختلف به سطح مناسبی در شاخص‌های بهره‌‎وری برسد؛ به طوری که گواهینامه انطباق معیار مصرف انرژی را در سال گذشته دریافت کرده و در اولین همایش بهره‌وری انرژی برق ایران در سال ۱۴۰۳ نیز موفق به دریافت تقدیرنامه سه ستاره شده است.

نقش و جایگاه سرمایه انسانی در توسعه و پیشرفت‌های حاصل شده در شرکت فولاد آلیاژی ایران را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

کلیه اقدامات و برنامه‌های توسعه شاخص‌های بهره‌وری شرکت فولاد آلیاژی ایران از نگاهی فراگیر و همه‌‎جانبه به این مقوله مهم حکایت دارند. باید در نظر داشت که به‌کارگیری نیروی کار متخصص و بامهارت، افزایش تعامل و همکاری با شرکت‌های دانش‌بنیان و انجام فرایندهای تحقیق و توسعه به صورت مشارکتی با موسسات علمی و پژوهشی می‌تواند به بهبود عملکرد و ارتقای شاخص‌های بهره‌‎وری کمک شایانی کند. از آنجایی که شرکت فولاد آلیاژی ایران موضوع هوشمندسازی و تحول دیجیتال را نیز به عنوان اقدامی سازنده در خصوص ارتقای بهره‌وری در دستور کار دارد، گسترش همکاری با شرکت‌های دانش‌بنیان و توسعه سطوح دانش و تخصص منابع انسانی اهمیت بسیاری خواهد داشت. در حال حاضر در شرکت فولاد آلیاژی ایران برنامه‌های جامع و متنوعی برای آموزش منابع انسانی به صورت عمومی و تخصصی در نظر گرفته شده و با اجرای این برنامه‌ها، سرانه کل آموزش منابع انسانی در ۶ اهه نخست سال جاری به ۳۲٫۳ ساعت و سرانه آموزش تخصصی نیز به ۲۵٫۶ ساعت رسیده است. به کارگیری منابع انسانی با مهارت و دانش فنی بالا علاوه بر افزایش راندمان، منجر به ایجاد و تقویت فرهنگ بومی‌سازی می‌شود؛ موضوعی که بعد متفاوتی از کارایی و اثربخشی را در یک واحد فولادی به نمایش می‌گذارد. ضمن اینکه گسترش همکاری با شرکت‌های دانش‌بنیان، منجر به سرعت بخشیدن به حرکت به سوی هوشمندسازی و پیاده‌سازی تحول دیجیتال در سازمان خواهد شد.

جنابعالی چه آینده‌ و چشم‌اندازی را برای «فولاژ» در ادامه مسیر موفق خود متصور هستید و اخیرا موفق به تولید چه محصولات جدیدی شده‌اید؟

آنچه امروز شرکت فولاد آلیاژی ایران را در میان برترین تولیدکنندگان فولاد کشور قرار داده، نه‌ فقط تولید محصولات ویژه و آلیاژی بلکه سطوح بالای بهره‌وری و کارآمدی فرایندهای مختلف سازمانی و ارتقای مستمر شاخص‌های آن است. با توجه به برنامه‌ریزی‌ها و اقدامات در حال اجرا و نگاه فراگیر و هدفمند به افزایش دانش فنی و به‌روزرسانی تکنولوژی‌ها، این شرکت موفق به تولید فولاد تندبر «Steel Speed High» که از حساس‌ترین فولادهای آلیاژی محسوب می‌شود، شده است که این موضوع را می‌توان جلوه‌ای از تمرکز بر مقوله بهره‌وری در همه ابعاد سازمانی تلقی کرد.