مدیر روابط عمومی سیمیدکو عنوان کرد:

پتانسیل بخش معدن و صنایع معدنی برای توسعه اجتماعی و اقتصادی پایدار و فراگیر

مدیر روابط عمومی سیمیدکو گفت: بخش معدن و صنایع معدنی به عنوان محرک‌های اصلی رشد اقتصادی، اشتغال‌زایی و توسعه زیرساخت‌ها، نقش حیاتی در اقتصاد کشور ایفا می‌کنند. بر همین اساس، شرکت صنعتی و معدنی توسعه فراگیر سناباد به عنوان یکی از بازیگران کلیدی زنجیره فولاد کشور با درک این نقش، توسعه متوازن اقتصادی و زیرساختی در استان خراسان رضوی و به ویژه شهرستان خواف را در کانون توجه خود قرار داده است.

سید حبیب نوری در گفت‌وگو با خبرنگار پایگاه خبری و تحلیلی «فلزات‌آنلاین» در خصوص اهمیت و جایگاه بخش معدن و صنایع معدنی در رشد و توسعه اقتصادی جوامع مختلف، اظهار داشت: بخش معدن و صنایع معدنی، محور رشد اقتصادی جهان به شمار می‌آیند و نقش صنعت مادر را در تعاملات و مناسبات تجاری و اقتصادی ایفا می‌کنند. از این رو، توسعه این بخش به عنوان یک الزام و پیش‌نیاز حیاتی برای آغاز حرکت کشورها به سمت توسعه‌یافتگی مطرح است. ایران نیز کشوری غنی از ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های معدنی به حساب می‌آید و از این رو، باید اذعان داشت که بخش معدن و صنایع معدنی از پتانسیل بالایی برای تحریک رشد اقتصاد ملی، توسعه مناطق معدنی و ارتقای کیفیت زندگی مردم برخوردار است. به جرات می‌توان گفت که بهره‌برداری اثرگذار و پایدار از ظرفیت‌های معدنی، بیشترین تاثیر را بر رشد و توسعه اقتصادی و اجتماعی مناطق میزبان آن‌ها دارد. از آنجایی که بخش عمده معادن کشور نیز در نواحی کمتر توسعه‌یافته قرار دارند، این موضوع اهمیت بیشتری می‌یابد؛ چنانکه در حال حاضر نیز بخش قابل توجهی از اشتغال و تولید در برخی از استان‌های کم‌برخوردار کشور، به فعالیت‌های معدنی اختصاص دارد و بخش معدن و صنایع معدنی تاثیر پررنگی بر توسعه این مناطق داشته‌اند.

به گفته وی، باید توجه داشت که نقش مهم بخش معدن و صنایع معدنی در توسعه اقتصادی کشورها، تنها به تولید و عرضه محصولات معدنی و نیمه‌ساخته محدود نمی‌شود بلکه این بخش به عنوان کلیدی برای ارزش‌آفرینی و به حرکت درآوردن چرخ اقتصادی منطقه‌ای عمل می‌کند که از طریق تقویت جریان‌های مالی و کالایی، ایجاد اشتغال موثر و کمک به توسعه زیرساخت‌ها، زمینه تحقق توسعه‌ای پایدار و فراگیر را فراهم می‌سازد. موضوع اساسی در این بین، ایجاد یک همگامی و همکاری موثر میان جریان‌های فکری و اقتصادی با صنایع معدنی است و در این حین، موضوع جایگاه اجتماعی صنعت اهمیت می‌یابد. در واقع بنگاه‌های صنعتی و معدنی می‌توانند با تکیه بر تجارب پیشین و عمل به مسئولیت‌های خود در قبال توسعه ناحیه‌ای از کانال‌هایی مانند ایفای مسئولیت‌های اجتماعی، ایجاد صندوق‌های سرمایه‌گذاری و سهام‌داری مردم محلی از معادن و …، شرایط و جایگاه مناسبی را در جریان‌های فکری و اقتصادی جامعه محل فعالیت خود ایجاد کنند تا به این ترتیب، هم بستر مناسبی برای فعالیت و رشد عملکرد آن‌ها فراهم آید و هم یک توسعه اقتصادی متوازن، پایدار و فراگیر ایجاد شود.

تاثیرگذار و تاثیرپذیر

مدیر روابط عمومی سیمیدکو با بیان اینکه صنعت، علی‌الخصوص بخش معدن و صنایع معدنی، ستون اصلی توسعه پایدار در کشورهایی با منابع طبیعی فراوان به حساب می‌آید، افزود: این بخش همواره به ‌عنوان یک موتور محرک اقتصادی شناخته می‌شود که از طریق تولید ثروت، ایجاد شغل و توسعه زیرساخت‌ها، نقشی بی‌بدیل در رشد اقتصادی کشورها ایفا می‌کند. ایران با معادن گسترده‌ای که در اختیار دارد، به‌ ویژه در زمینه سنگ‌آهن و زنجیره ارزش فولاد، از پتانسیل فراوانی برای ارتقای کیفیت زندگی جوامع میزبان معادن خود برخوردار است اما آنچه صنعت را از سایر بخش‌های اقتصادی متمایز می‌کند، نقش اجتماعی آن است؛ به این معنا که فعالیت‌های صنعتی می‌توانند تاثیر شگرفی بر جامعه، از بهبود زیرساخت‌ها گرفته تا افزایش عدالت منطقه‌ای داشته باشند. در این راستا، سیمیدکو نمونه‌ برجسته‌ای از مدیریت یکپارچه در توسعه اجتماعی جوامع میزبان و همزمان حفاظت از محیط‌زیست محسوب می‌شود.

نوری با تاکید بر اینکه برخورداری از موهبت‌هایی مانند ظرفیت‌های معدنی، به واسطه ایجاد امکان دسترسی به مواد اولیه برای پیشبرد فعالیت بسیاری از صنایع، تاثیر بسزایی بر اقتصاد هر کشور دارد و اساسا پیوند محکمی میان بخش معدن و سایر فعالیت‌های اقتصادی برقرار است، مطرح کرد: با این حال، تاثیر مثبت بهره‌برداری از معادن بر رشد و توسعه جوامع، تنها به این موضوع محدود نمی‌شود. سرمایه‌گذاری در بخش معدن همچنین نقش مهمی در توسعه مناطق ایفا می‌کند. برخی مطالعات نیز نشان می‌دهند که سهم قابل‌توجهی از سرمایه‌گذاری‌های صورت‌گرفته در اقتصاد کشورهای معدنی و توسعه‌یافته‌ای نظیر استرالیا و کانادا، به مناطق مجاور فعالیت‌های معدنی اختصاص داشته و همچنین بر تخصیص منافع حاصل از فعالیت‌های معدنکاری در این مناطق تاکید شده است. گفتنی است که فعالیت بخش معدن با افزایش جریان درآمدی می‌تواند سطح رفاه و استانداردهای زندگی مردم ساکن در مناطق معدنی را ارتقا ببخشد.

وی عنوان کرد: به طور کلی، فعالیت‌ صنایع معدنی می‌توانند به طور مستقیم و غیرمستقیم و از چهار مسیر مختلف در توسعه اقتصادی مناطق میزبان معدن تاثیرگذار باشند؛ مسیرهایی که شامل خلق ارزش افزوده، افزایش تقاضا برای نیروی کار با مهارت کمتر و به تبع آن افزایش انگیزه کارآفرینی در فعالیت‌های وابسته، شکل‌گیری فعالیت‌های بالادست نظیر استخراج کانسنگ، پردازش، پالایش و تولید کنسانتره و در نهایت تخصیص درآمدهای مالیاتی، بهره مالکانه و حقوق دولتی حاصله برای توسعه زیرساخت‌ها و بهبود استانداردهای زندگی مردم منطقه می‌شود؛ البته باید توجه داشت که بهره‌برداری از معادن، لزوما به معنای ارتقای کیفیت زندگی ساکنان مناطق معدنی و توسعه این مناطق نیست بلکه این مسئله تحت تاثیر عواملی مانند کیفیت حکمرانی ملی و منطقه‌ای و سطح اقتصاد کلان کشور و همچنین مواردی مانند سرمایه‌بر شدن فعالیت‌های معدنی، عدم هم‌پایی فناورانه در برخی اقتصا‌دها، بی‌توجهی به ملاحظات زیست‌محیطی و نیز نشت جریان درآمدی به خارج از مناطق معدنی قرار می‌گیرد.

به گفته مدیر روابط عمومی سیمیدکو، در واقع لازم است که این فعالیت‌ها هم‌سو با حداکثرسازی منافع اقتصادی، اجتماعی و کاهش آثار منفی زیست‌محیطی برنامه‌ریزی و عملیاتی شوند. در واقع آنچه اهمیت دارد، کاهش آثار منفی فعالیت‌های معدنی بر زندگی جوامع محلی و همچنین ایجاد منافع بلندمدت برای جوامعی است که تحت تاثیر این فعالیت‌ها قرار می‌گیرند. نگاهی به آمارها و محاسبات نشان می‌دهد که مساحتی از کشور که در آن فعالیت‌های بخش معدن و صنایع معدنی صورت می‌گیرد، در مقایسه با سایر فعالیت‌ها از جمله کشاورزی، سهم بسیار ناچیزی دارد. با این حال، ماهیت فعالیت‌ها در معدنکاری سبب می‌شود که توجه به آثار جانبی و مدیریت آن‌ها ضرورت داشته باشد.

توسعه‌ای زنجیره‌وار

نوری در ادامه بیان کرد: چنان‌که پیش‌تر نیز گفته شد، یکی از مهم‌ترین آثار مثبت توسعه فعالیت‌ها در بخش معدن و صنایع معدنی، رشد اشتغال‌زایی بوده و این بخش از پتانسیل بالایی برای ایجاد اشتغال برخوردار است. اهمیت این موضوع با توجه به اینکه اغلب معادن و حتی صنایع معدنی و فلزی کشور در مناطق کمتر توسعه‌یافته واقع شده‌اند و بیکاری نیز به یکی از معضلات اساسی کشور طی سال‌های اخیر تبدیل شده است، دو چندان جلوه می‌کند. در واقع توسعه فعالیت‌ها در بخش معدن و صنایع معدنی می‌تواند به واسطه افزایش اشتغال‌زایی در این مناطق، رشد اجتماعی و اقتصادی، ارتقای سطح استانداردهای زندگی و حتی افزایش امنیت را به ارمغان بیاورد و باعث ایجاد عدالت منطقه‌ای در کشور شود. این موضوع علاوه بر اینکه از مهاجرت بی‌رویه از شهرستان‌ها و روستاها به کلان‌شهرهای کشور جلوگیری می‌کند، حتی می‌تواند مهاجرت معکوس را نیز در این مناطق به همراه داشته باشد.

وی با بیان اینکه رشد بخش معدن و صنایع معدنی به خصوص در مناطق کمتر برخوردار همچنین می‌تواند به واسطه افزایش تقاضای کالاها و خدمات محلی، باعث توسعه کسب‌و‌کارهای محلی و رشد اقتصادی منطقه شود، خاطرنشان کرد: به علاوه، معدنکاری با ایجاد منابع مالی جدید برای دولت‌ها و صرف بخشی از آن‌ها در توسعه پروژه‌های زیرساختی و بهبود خدمات اجتماعی، نقش مهمی در ارتقای سطح استانداردهای زندگی در مناطق معدنی ایفا می‌کند. همچنین باید توجه داشت که معدنکاری به عنوان یکی از بخش‌های حساس و حیاتی، به دانش فنی و تاسیسات پیشرفته‌ای نیاز دارد. بنابراین، رشد فعالیت‌های معدنی در مناطق کمتر توسعه‌یافته به معنای انتقال دانش و فناوری به این نواحی است؛ موضوعی که می‌تواند در رشد و ارتقای سایر صنایع و کسب‌و‌کارهای محلی نقش‌آفرین باشد. باید توجه داشت که توسعه اقتصادی مناطق حاصل از رشد فعالیت‌ها در بخش معدن و صنایع معدنی، مستلزم مدیریت مسئولانه و حفظ توازن میان اقتصاد، محیط‌ز یست و جامعه است. بنابراین توجه به ملاحظات زیست‌محیطی و حفظ محیط‌ زیست، یکی از پیش‌نیازهای اصلی برای رشد و توسعه مناطق میزبان معدن محسوب می‌شود. نمود بارز این موضوع را می‌توان در راهبردها و اقدامات سیمیدکو به وضوح مشاهده کرد.

مدیر روابط عمومی سیمیدکو در ادامه به اقدامات این شرکت در حوزه محیط زیست اشاره کرد و یادآور شد: سیمیدکو با مدیریت مسئولانه و حفظ توازن میان اقتصاد، محیط‌ زیست و جامعه، تلاش می‌کند تا از حداکثرسازی منافع اقتصادی، اجتماعی و کاهش آثار منفی زیست‌محیطی اطمینان حاصل کند. سیمیدکو با توجه به موقعیت جغرافیایی خود در شهرستان خواف و منطقه معدنی سنگان (به عنوان یکی از مناطق خشک و کم‌آب کشور)، به مدیریت منابع آبی توجه ویژه‌ای دارد. عملکرد این شرکت در حوزه مدیریت منابع آبی، یکی از مهم‌ترین عوامل برای ارتقای جایگاه اجتماعی آن تلقی می‌شود. سیمیدکو با راه‌اندازی و بهره‌برداری از طرح‌های بزرگ زیست‌محیطی از جمله احداث کارخانه فیلتراسیون و آبگیری از باطله، احداث شبکه جمع‌آوری و تصفیه‌خانه فاضلاب شهری خواف و همچنین به‌کار‌گیری روش‌های نوین برای کاهش مصرف آب کارخانه‌های خود، کمترین میزان برداشت آب از آب‌های زیرزمینی را دارد و از این طریق، دغدغه‌های موجود ناشی از کمبود منابع آبی را نیز به بهترین شکل مرتفع ساخته است.

نوری در پایان تاکید کرد: سیمیدکو با درک اهمیت مسئولیت اجتماعی، تلاش می‌کند تا با ایجاد هم‌افزایی میان فعالیت‌های اقتصادی و اجتماعی، توسعه‌ای پایدار و فراگیر را در منطقه خواف رقم بزند. این شرکت با تکیه بر تجارب گذشته و با بهره‌گیری از رویکردهای نوین، تلاش می‌کند تا از طریق ایفای مسئولیت‌های اجتماعی، شرایط مناسبی را برای فعالیت و رشد خود فراهم آورد و در عین حال، به توسعه اقتصادی متوازن، پایدار و فراگیر در منطقه نیز کمک کند.

نمودار ۱٫ سهم بخش‌های مختلف از سرمایه‌گذاری زیست‌محیطی معادن سنگ‌آهن کشور